Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος!

Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Ιουνίου και αποτελεί το κύριο όχημα του ΟΗΕ από το 1972 για την ενημέρωση του παγκόσμιου κοινού για τα περιβαλλοντικά προβλήματα.

Ο Πόλεμος των Έξι Ημερών

Με τον περιγραφικό αυτό όρο εννοούμε τον πόλεμο που ξέσπασε στις 5 Ιουνίου 1967 μεταξύ Ισραήλ και των γειτονικών του αραβικών χωρών (Αιγύπτου, Συρίας και Ιορδανίας). Το Ισραήλ, 19 χρόνια μετά την ίδρυσή του, πάλευε ακόμα για την ύπαρξή του, ενώ οι Άραβες επιδίωκαν την εξαφάνισή του. Οι εχθροπραξίες περατώθηκαν πέντε μέρες αργότερα, στις 10 Ιουνίου, με θρίαμβο των Ισραηλινών, που τριπλασίασαν τα εδάφη τους, κατακτώντας το Σινά, τη Λωρίδα της Γάζας, τη Δυτική Όχθη, την Ανατολική Ιερουσαλήμ και τα Υψίπεδα του Γκολάν.

Στις αρχές του 1967, έπειτα από μια περίοδο σχετικής ηρεμίας, που ακολούθησε τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1956, οι αψιμαχίες ξανάρχισαν στα σύνορα του Ισραήλ και των γειτονικών του αραβικών κρατών. Παλαιστίνιοι μαχητές πραγματοποιούσαν επιθέσεις στο έδαφος του Ισραήλ, ενώ ο αιγύπτιος ηγέτης Νάσερ ζήτησε την απόσυρση των δυνάμεων του ΟΗΕ από το Σινά στις 18 Μαΐου και μετέφερε στρατιωτικές δυνάμεις στην περιοχή. Έπειτα από 11 χρόνια, Ισραηλινοί και Αιγυπτιακοί ήρθαν και πάλι πρόσωπο με πρόσωπο.

Το κλίμα βάρυνε από την απόφαση του αιγύπτιου προέδρου Νάσερ να επιβάλει ναυτικό αποκλεισμό για τα ισραηλινά πλοία στις 22 Μαΐου. Οκτώ μέρες αργότερα, Αίγυπτος και Ιορδανία υπέγραψαν σύμφωνο αμυντικής συνεργασίας, που θορύβησε τους Ισραηλινούς, καθώς οι αραβικές δυνάμεις βρίσκονταν σε απόσταση 17 χιλιομέτρων από τη Μεσόγειο. Αυτό σήμαινε ότι μια καλά οργανωμένη επίθεση κατά του Ισραήλ θα μπορούσε να αποκόψει τη χώρα στα δύο. Στις 4 Ιουνίου στη συμμαχία Αιγύπτου, Ιορδανίας και Συρίας προστέθηκε και το Ιράκ. ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση κατάλαβαν πλέον ότι ο πόλεμος ήταν αναπόφευκτος και συνέστησαν αυτοσυγκράτηση.

Αυτό δεν εμπόδισε το Ισραήλ να χτυπήσει πρώτο τον πιο ισχυρό κρίκο της συμμαχίας, την Αίγυπτο. Στις 7:45 το πρωί της 5ης Ιουνίου 1967, όλα τα διαθέσιμα αεροπορία του Ισραήλ (197 τον αριθμό) «σηκώθηκαν» και επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά σε 19 αιγυπτιακά αεροδρόμια, καταστρέφοντας μέσα σε τρεις ώρες σχεδόν όλη την αεροπορία της Αιγύπτου, που αριθμούσε 400 αεροπλάνα. Οι Ισραηλινοί, με απώλειες μόνο 19 αεροσκαφών, σημείωσαν ένα απροσδόκητο θρίαμβο, που δεν μπορούσε να φανταστεί ούτε και ο πιο αισιόδοξος στρατιωτικός τους. Παράλληλα, με συνεχείς αεροπορικές επιδρομές την ίδια μέρα προκάλεσαν ανεπανόρθωτες καταστροφές στις αεροπορίες των λοιπών συμμάχων των Αιγυπτίων. Η απόλυτη υπεροχή του Ισραήλ στον αέρα υπήρξε καθοριστικός παράγοντας στην εύκολη και γρήγορη επικράτησή του.

Την ίδια ώρα, οι ισραηλινές χερσαίες δυνάμεις εξαπέλυαν επίθεση εναντίον των αιγυπτιακών στο Σινά και τη Λωρίδα της Γάζας. Με ένα ευφυές στρατήγημα, τα τεθωρακισμένα του στρατηγού Αριέλ Σαρόν βρέθηκαν πίσω από τις αιγυπτιακές δυνάμεις, κυκλώνοντάς τις. Από εκείνη τη στιγμή, στο νου των αιγύπτιων ιθυνόντων ήταν το πώς οι δυνάμεις τους θα υποχωρήσουν με ασφάλεια από το αραιοκατοικημένο Σινά για να προστατεύσουν το Κάιρο. Μέσα σε 11 χρόνια οι ισραηλινοί καταλάμβαναν για δεύτερη φορά τη Χερσόνησο του Σινά.

Στο Δυτικό Μέτωπο, ο διστακτικός βασιλιάς της Ιορδανίας Χουσεΐν πείστηκε από τον Νάσερ ότι η «νίκη ήταν με το μέρος τους». Ενεπλάκη στον πόλεμο, αλλά η αντίδραση των Ισραηλινών ήταν ακαριαία. Στις 7 Ιουνίου είχαν υπό την κατοχή τους τη Δυτική Όχθη, ενώ εισήλθαν θριαμβευτικά στην Ανατολική Ιερουσαλήμ (Παλιά Πόλη), μετά από 1900 χρόνια. Η πιο εντυπωσιακή επιχείρηση έγινε στα Υψίπεδα του Γκολάν στη Συρία. Μέσα σε 24 ώρες οι Ισραηλινοί αντίκρισαν τις πεδιάδες της Δαμασκού.

Ο «Πόλεμος των Έξι Ημερών» κράτησε στην πραγματικότητα 132 ώρες και 30 λεπτά, λιγότερο κι από έξι ημέρες. Απο πλευράς Ισραηλινών ενεπλάκησαν στις επιχειρήσεις 264.000 άνδρες, συμπεριλαμβανομένων και των εφέδρων. Η Αίγυπτος παρέταξε 150.000 άνδρες, η Ιορδανία 55.000 και η Συρία 75.000 άνδρες. Οι απώλειες για τους Ισραηλινούς ανήλθαν σε 679 νεκρούς και 2.563, ενώ οι Άραβες είχαν κατά προσέγγιση 21.000 νεκρούς και 45.000 τραυματίες.

Το Ισραήλ ένοιωθε, πλέον, καλά στα πόδια του και είχε τα αναγκαία εδάφη για να διαπραγματευθεί την απόκτηση ειρήνης και ασφάλειας με τους άραβες γείτονές του. Μεγάλος ηττημένος του πολέμου υπήρξε ο αιγύπτιος πρόεδρος Νάσερ, που είδε τις φιλοδοξίες του να ηγηθεί του αραβικού κόσμου, να καταρρέουν.

Στον «Πόλεμο των Έξι Ημερών» έλαβαν μέρος στρατιωτικοί, που πρωταγωνίστησαν στις κατοπινές πολιτικές εξελίξεις της Μέσης Ανατολής. Αρχηγός του γενικού επιτελείου του Ισραήλ ήταν ο Γιτζάκ Ραμπίν, μετέπειτα πρωθυπουργός, που δολοφονήθηκε από ακροδεξιό το 1995. Της επίθεσης των Ισραηλινών στο Σινά, ηγήθηκε ο Αριέλ Σαρόν, τέως πρωθυπουργός και αυτός. Των συριακών δυνάμεων ηγήθηκε ο Χαφέζ Ελ Ασαντ, πρόεδρος της Συρίας ως το θάνατό του το 2000.

Διεθνής Ημέρα κατά της Επιθετικότητας εναντίον των Παιδιών

Η 4η Ιουνίου καθιερώθηκε ως «Διεθνής Ημέρα κατά της Επιθετικότητας εναντίον των Παιδιών» το 1983, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Αφορμή υπήρξε η επιθετικότητα του ισραηλινού κράτους κατά μεγάλου αριθμού παιδιών παλαιστινιακής καταγωγής.
Η ημέρα αυτή θα πρέπει να μας θυμίζει ότι σ' όλο τον κόσμο υπάρχουν εκατομμύρια παιδιά, που υποφέρουν από διαφορετικών ειδών κακομεταχείριση -φυσική, ψυχική και συναισθηματική.
Οι στατιστικές τρομάζουν: 2 εκατομμύρια παιδιά σκοτώθηκαν σε πολεμικές αναμετρήσεις κατά την τελευταία εικοσαετία, ενώ 20 εκατομμύρια έζησαν σε στρατόπεδα περίθαλψης προσφύγων. 80 χιλιάδες παιδιά πέφτουν θύματα ενδοοικογενειακής βίας κάθε χρόνο στην Νότιο Αμερική και την Καραϊβική.

Κάρολος Παπούλιας (1929 / - )

Σοσιαλιστής πολιτικός, που κατέχει το αξίωμα του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας από το 2005. Γεννήθηκε στις 4 Ιουνίου 1929 στα Γιάννινα και ήταν γιος του υποστράτηγου Γρηγόρη Παπούλια, που πέθανε το 1936 από τις κακουχίες της Μικρασιατικής εκστρατείας. Το όνομά του Κάρολος το οφείλει στον αυστριακό σοσιαλιστή Καρλ Κάουτσκι. Ο νονός του, στρατηγός Βλάχος, επιστήθιος φίλος του πατέρα του, ήταν οπαδός του Κάουτσκι και αποφάσισε να δώσει το μικρό όνομά του στον βαφτισιμιό του.

Ο Κάρολος Παπούλιας τελείωσε το δημοτικό σχολείο Πωγωνιανής και φοίτησε στα γυμνάσια Πωγωνιανής, Ζωσιμαίας Ιωαννίνων, Παλαιού Φαλήρου και 7ο Παγκρατίου Αθηνών. Η ναζιστική κατοχή τον βρήκε μαθητή του γυμνασίου Πωγωνιανής. Εντάχθηκε από τους πρώτους στην ένοπλη αντίσταση εναντίον των εισβολέων. Σπούδασε νομικά στα Πανεπιστήμια Αθηνών, Μιλάνου και Κολωνίας, όπου και αναγορεύθηκε σε διδάκτορα Νομικής.

Το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1967 τον βρήκε στη Δυτική Γερμανία. Εκεί πρωτοστάτησε στην οργάνωση της Σοσιαλιστικής Δημοκρατικής Ένωσης Εξωτερικού, η οποία κινητοποίησε τους έλληνες εργαζομένους, φοιτητές και επιστήμονες της Δυτικής Ευρώπης εναντίον της χούντας των συνταγματαρχών. Υπήρξε, επίσης, ιδρυτικό μέλος της πρώτης συνδικαλιστικής αντιστασιακής οργάνωσης και ήταν ένας από τους τακτικότερους συνεργάτες της «Ντόιτσε Βέλλε».

Το 1974 επέστρεψε στην Ελλάδα και εντάχθηκε στο ΠΑΣΟΚ. Το 1977 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Ιωαννίνων και επανεκλεγόταν συνεχώς μέχρι τις εκλογές του 2004. Στις κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου διετέλεσε Υφυπουργός, Αναπληρωτής Υπουργός, και, από το 1985 έως 1989 και από το 1993 έως 1996, Υπουργός Εξωτερικών. Κατά τη διάρκεια της Οικουμενικής Κυβέρνησης ανέλαβε Υπουργός Αναπληρωτής Εθνικής Άμυνας (1989-1990), ενώ επί πρωθυπουργίας Σημίτη ήταν Πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής (1998-2004).

Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης θητείας του στο Υπουργείο Εξωτερικών διακρίθηκε για την πολυεπίπεδη εξωτερική πολιτική που άσκησε στο πλαίσιο των κυβερνήσεων Ανδρέα Παπανδρέου. Τη δεκαετία του '80 πρωταγωνίστησε σε όλες τις προσπάθειες επίλυσης του μεσανατολικού ζητήματος, με κορυφαίο γεγονός την επιτυχή διαμεσολάβηση του για την ασφαλή αποχώρηση των εγκλωβισμένων μαχητών της παλαιστινιακής αντίστασης και του ίδιου του Αραφάτ με ελληνικά πλοία από την Τρίπολη του Λιβάνου (1983).

Απέδωσε ιδιαίτερη σημασία στη δημιουργία στέρεων σχέσεων με τον αραβικό κόσμο και ήταν σταθερά προσανατολισμένος στη διαρκή και επίπονη προσπάθεια εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων (Μνημόνιο Παπούλια - Γιλμάζ το 1988). Την τριετία 1993-1996 υπήρξε σημαντική η συμβολή του στην έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών της Κυπριακής Δημοκρατίας, ιδιαίτερα στον καθοριστικό για την ένταξή της συμβούλιο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Έσσεν.

Διατήρησε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με όλους τους Βαλκάνιους ηγέτες και λειτούργησε κατ' επανάληψη ως μεσολαβητής της Ε.Ε. Με δική του πρωτοβουλία πραγματοποιήθηκε η πρώτη διαβαλκανική διάσκεψη Υπουργών Εξωτερικών στο Βελιγράδι (1988), όπου πέτυχε την έναρξη συνομιλιών με τη Βουλγαρία και την τότε ΕΣΣΔ για τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης. Αποκατέστησε σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας με την Αλβανία, αίροντας την εμπόλεμο κατάσταση που μέχρι τότε επικρατούσε στις ελληνοαλβανικές σχέσεις.

Ο Κάρολος Παπούλιας υποστήριξε με αμείωτο ενδιαφέρον κάθε θετικό βήμα προς την κατεύθυνση της ύφεσης της ειρήνης και του αφοπλισμού. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται η «Πρωτοβουλία των Έξι ηγετών για την ειρήνη και τον αφοπλισμό» (Αλφονσίν, Ντελαμαντρίντ, Νυερέρε, Πάλμε, Γκάντι, Α. Παπανδρέου).

Στις εκλογές της 7ης Μαρτίου 2004 εξετέθη για μια ακόμη φορά υποψήφιος βουλευτής στο Νομό Ιωαννίνων, αλλά δεν εξελέγη. Στις 12 Δεκεμβρίου 2004 ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής τον πρότεινε για το ύψιστο αξίωμα της Πολιτείας. Την υποψηφιότητά του υποστήριξε και το ΠΑΣΟΚ. Στις 8 Φεβρουαρίου 2005, με 279 ψήφους επί συνόλου 300, εξελέγη Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας έως το 2010, διαδεχθείς τον Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο. Ορκίστηκε και ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 12 Μαρτίου 2005.

Ο Κάρολος Παπούλιας υπήρξε πρωταθλητής Ελλάδος στο άλμα επί κοντώ, παίκτης της εθνικής ομάδος του βόλεϊμπολ και πρόεδρος για 25 χρόνια του ιστορικού Εθνικού Γυμναστικού Συλλόγου (ΕΓΣ). Είναι παντρεμένος με την ψυχολόγο Μαρία Πάνου και έχει τρεις κόρες.

ΠΑΟ: Η «εποποιία» του Γουέμπλεϊ

Η αγωνιστική περίοδος 1970 - 1971 θα μείνει βαθιά χαραγμένη στη μνήμη των φίλων Παναθηναϊκού, καθώς η ποδοσφαιρική ομάδα του συλλόγου έφθασε στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης. Στον διάβα του για τη μεγαλύτερη διάκριση του ελληνικού ποδοσφαίρου σε συλλογικό επίπεδο, ο Παναθηναϊκός ξεπέρασε τα εμπόδια της Ζενές Ες, της Σλόβαν Μπρατισλάβας, της Έβερτον, του Ερυθρού Αστέρα, ενώ στον τελικό του Γουέμπλεϊ, στις 2 Ιουνίου 1971, ηττήθηκε με 2-0 από τον Άγιαξ του Γιόχαν Κρόϊφ.

Η ομάδα του Γουέμπλεϊ άρχισε να διαμορφώνεται από τον αναμορφωτή του Παναθηναϊκού Στέφαν Μπόμπεκ και τον διάδοχό του, Λάκη Πετρόπουλο. Στις 2 Ιουνίου 1970, ο Φέρεντς Πούσκας διαδέχτηκε τον έλληνα τεχνικό, που ανέλαβε προπονητής στην Εθνική Ελλάδος. Ο ούγγρος προπονητής, που ως ποδοσφαιριστής άφησε εποχή, αποδείχθηκε το μεγάλο όπλο της ομάδας, ιδίως στον τομέα της ψυχολογίας. Ο «καλπάζων συνταγματάρχης», όπως ήταν το προσωνύμιό του, κατάφερε να πείσει τους παίχτες του ότι πρέπει να κοιτάζουν στα μάτια τούς αντιπάλους τους. «Έντεκα αυτοί, έντεκα κι εμείς» συνήθιζε να λέει. «Με αυτό το τροπάριο μάς εμψύχωνε συνέχεια και μας έκανε να αντιμετωπίζουμε τους αντιπάλους μας χωρίς το παραμικρό κόμπλεξ», δήλωνε ο Μίμης Δομάζος.

Σημαντικό μερίδιο στο χτίσιμο της μεγάλης ομάδας είχαν οι βοηθοί του, Γαβρίλος Γαζής και Γιάννης Τζουνάκος, καθώς και ο πρόεδρος του συλλόγου, Μιχάλης Κίτσιος, στρατιωτικός στο επάγγελμα και εκλεκτός των συνταγματαρχών που διοικούσαν τότε τον τόπο. Πολλά ακούστηκαν για την ευρωπαϊκή πορεία του Παναθηναϊκού, ιδιαίτερα στην εμπλοκή της χούντας στην πρόκριση των «πρασίνων» στον τελικό, μετά τη συντριβή του Βελιγραδίου. Τίποτε, φυσικά, δεν αποδείχθηκε. Ήταν, μάλλον, μια προσπάθεια σπίλωσης της μεγάλης επιτυχίας του Παναθηναϊκού, που εντάσσεται στη μακρόχρονη κόντρα των δύο αιωνίων αντιπάλων.

Στο δρόμο για τον τελικό, ο Παναθηναϊκός πέτυχε συνολικά 16 γκολ και δέχθηκε 10. Τα 10 από τα 16 γκολ του σημείωσε ο Αντώνης Αντωνιάδης, που αναδείχθηκε και πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης. Στις εγχώριες διοργανώσεις, ο Παναθηναϊκός δεν τα πήγε καλά, μετά μάλιστα από συνεχόμενα πρωταθλήματα (1969 και 1970). Στο πρωτάθλημα τερμάτισε τρίτος, με πρώτη την ΑΕΚ, ενώ το Κύπελλο κατέκτησε ο Ολυμπιακός, με τον Παναθηναϊκό να αποκλείεται στον προημιτελικό γύρο από τον ΠΑΟΚ.

Η ΠΟΡΕΙΑ

Α' Γύρος

Ζενές Ες – Παναθηναϊκός 1-2 (1-2)

Η μεγάλη πορεία του Παναθηναϊκού ξεκίνησε στις 16 Σεπτεμβρίου 1970 από την πόλη Ες του Λουξεμβούργου, κόντρα στην αδύναμη Ζενές. Οι «πράσινοι» εξασφάλισαν εύκολα τη νίκη και έβαλαν σημαντική υποθήκη για την πρόκριση.

Σκόρερ: Αντωνιάδης (6'), Ντι Τζένοβα (11'), Ελευθεράκης (35').
Διαιτητής: Μεσέμ (Γαλλία)
ΖΕΝΕΣ ΕΣ: Χόφμαν, Χόφμαν, Σάουλ, Ερ (75'), Μοροκούτι, Ταγκράβα, Σέλερ Χόσμαλα (80'), Ντρούε, Αλαμάνο, Ντι Τζένοβα, Λάγκερ, Μπαρτολόσι.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Καψής (86'), Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης, Δεληγιάννης (80').

Παναθηναϊκός – Ζενές Ες 5-0 (4-0)

30 Σεπτεμβρίου 1970: Παράσταση για ένα ρόλο στην κατάμεστη «Λεωφόρο» με κορυφαίο τον Αντωνιάδη, που σημείωσε 4 γκολ.

Σκόρερ: Ελευθεράκης (17'), Αντωνιάδης (26', 29', 37', 58').
Διαιτητής: Λεφτόνι (Μάλτα)
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Τομαράς, (40' Μητρόπουλος), Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (46' Γονιός).
ΖΕΝΕΣ ΕΣ: Χόφμαν, Ρενέ , Χόφμαν, Σάουλ , Μοροκούτι, Ταγκράβα, Σέλερ, Ντρούε, Αλαμάνο, Ντι Τζένοβα, Λάγκερ.

Β' Γύρος

Παναθηναϊκός – Σλόβαν Μπρατισλάβας 3-0 (1-0)

21 Οκτωβρίου 1970: Η ομάδα της Τσεχοσλοβακίας, που την προηγούμενη χρονιά είχε καταπλήξει την Ευρώπη κατακτώντας το Κύπελλο Κυπελλούχων, αποδείχτηκε τελικά εύκολη λεία για τον Παναθηναϊκό. «Δεν μπορούσα να φανταστώ ένα τέτοιο Παναθηναϊκό. Θεωρώ ότι ήδη αποκλειστήκαμε», δήλωσε κατάπληκτος ο προπονητής της Σλόβαν Τόμας Βίντσεν. Η Ομόνοια γέμισε από πλήθος κόσμου…

Σκόρερ: Δομάζος (3'), Αντωνιάδης (55'), Δεληγιάννης (82').
Διαιτητής: Μπαρμπουλέσκου (Ρουμανία)
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης, Δεληγιάννης (75').
ΣΛΟΒΑΝ: Βέντσελ, Μούτκοβιτς, Σλόχα, Χρίβλακ, Σβέλχικ (46'), Σλόχα, Χορίβλιτσκα, Τσάπκοβιτς, Μόντερ, Γιούρεν (84'),Τσάπκοβιτς, Γιόκλ, Μέντβικ.

Σλόβαν Μπρατισλάβας – Παναθηναϊκός 2-1 (1-0)

4 Νοεμβρίου 1970: Νίκη γοήτρου για τους Τσεχοσλοβάκους και πρόκριση στους 8 του Κυπέλλου Πρωταθλητριών για τον Παναθηναϊκό, που γίνεται η πρώτη ελληνική ομάδα που καταφέρνει τέτοια διάκριση. Κορυφαίοι, ο Οικονομόπουλος και ο Αντωνιάδης.

Σκόρερ: Μούτερ (33'), Αντωνιάδης (52'), Τσάπκοβιτς (58')
Διαιτητής: Λεβ (Σουηδία)
ΣΛΟΒΑΝ: Βέντσελ, Μούτκοβιτς, Σλόχα, Σλόχα, Χρέβνιακ, Μένεβνιτς, Τσάπκοβιτς, Μούτερ, Τσάπκοβιτς, Γιόκλ, Σβέλχικ.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας Μητρόπουλος (46'), Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης, Δεληγιάννης (75').

Προημιτελικός Γύρος

Έβερτον – Παναθηναϊκός 1-1 (0-0)

9 Μαρτίου 1971: Το 1-1 στο «Γκούντισον Παρκ» του Λίβερπουλ ήταν έκπληξη πρώτου μεγέθους, που έκανε τον γύρο της Ευρώπης. Η έμπνευση του Πούσκας να παίξει μαν-του-μαν τον περίφημο Τζο Ρόιλ με τον άγνωστο τότε Άνθιμο Καψή έδωσε τη μισή πρόκριση στους πράσινους. Ο Παναθηναϊκός άντεξε στο σφυροκόπημα των «Εφοπλιστών» και ισοφαρίστηκε στις καθυστερήσεις με κάλπικο γκολ του Τζόνσον, αφού νωρίτερα ο αλάνθαστος Οικονομόπουλος είχε εξουδετερωθεί με κίνηση καράτε από τον Ρόιλ.

Σκόρερ: Αντωνιάδης (81'), Τζόνσον (90').
Διαιτητής: Γκλέκνερ (Ανατολική Γερμανία)
ΕΒΕΡΤΟΝ: Ράνκιν, Ράιτ, Νιούτον, Κένιον, Χαρστ, Κέντολ, Χάρβεϊ, Μπολ, Χάζμπαντ (Τζόνσον), Ρόιλ, Μόρισεϊ.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης.

Παναθηναϊκός – Έβερτον 0-0

24 Μαρτίου 1971: Ο Πούσκας έστησε αριστοτεχνικά την ομάδα στην άμυνα και χιλιάδες φίλοι του «τριφυλλιού» πανηγύρισαν με επίκεντρο τα σιντριβάνι της Πλατείας Ομονοίας.

Διαιτητής: Ελιές (Γαλλία)
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Αθανασόπουλος, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης.
ΕΒΕΡΤΟΝ: Ράνκιν, Ράιτ,Νιούτον, Λάμπον, Χαρστ,Κέντολ, Χάρβεϊ, Μπολ, Γουίτλ, Ρόιλ, Μόρισεϊ, Τζόνσον (74').

Ημιτελικός Γύρος

Ερυθρός Αστέρας – Παναθηναϊκός 4-1 (2-0)

14 Απριλίου 1971: Η προσγείωση στην πραγματικότητα για τον Παναθηναϊκό; Ο Οικονομόπουλος βρέθηκε σε άσχημο απόγευμα και ο Όστοϊτς βρίσκει την ευκαιρία να σημειώσει τρία τέρματα. Το γκολ του Καμάρα θα αποδειχθεί υπερπολύτιμο.

Σκόρερ: Όστοϊτς (14'), Γιάνκοβιτς (39'), Όστοϊτς (47'), Καμάρας (55'), Όστοϊτς (68').
Διαιτητής: Νιεμάγιερ (Αυστρία).
ΕΡΥΘΡΟΣ ΑΣΤΕΡΑΣ: Ντουίκοβιτς, Τζόριτς, Παύλοβιτς, Μπογκίσεβιτς, Κλενκόφσκι, Νόφκοβιτς, Κάρασι, Ατσίμοβιτς, Γιάνκοβιτς, Όστοϊτς, Φιλίποβιτς.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Κωνσταντίνου (72'), Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης.

Παναθηναϊκός – Ερυθρός Αστέρας 3-0 (1-0)

28 Απριλίου 1971: Η μεγάλη ανατροπή, εξ ου και οι ψίθυροι. Ο Παναθηναϊκός επικρατεί 3-0 και σφραγίζει το εισιτήριο για το Γουέμπλεϊ. Η Ελλάδα φλέγεται! «Ο όρκος που είχαμε κάνει στο δωμάτιο του Δομάζου, μας είχε κάνει θηρία. Και πιο πολύ πεισμώσαμε, όταν είδαμε τυπωμένα φέιγ-βολάν των γιουγκοσλάβων, που έγραφαν: "Τελικός Κυπέλλου Πρωταθλητριών: Ερυθρός Αστέρας - Άγιαξ", θυμάται ο Κώστας Ελευθεράκης.

Σκόρερ: Αντωνιάδης (2', 54'), Καμάρας (63').
Διαιτητής: Οντίθ ντε Μεντιβίλ (Αυστρία)
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Κωνσταντίνου, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Χατζηανδρέου (90'), Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης, Αθανασόπουλος (54').
ΕΡΥΘΡΟΣ ΑΣΤΕΡΑΣ: Ντουίκοβιτς, Τζόριτς, Παύλοβιτς, Μπογκίσεβιτς, Κλενκόφσκι, Νόφκοβιτς, Κάρασι, Ατσίμοβιτς, Γιάνκοβιτς, Οστοϊτς, Φιλίποβιτς.

Τελικός

Άγιαξ – Παναθηναϊκός 2-0

2 Ιουνίου 1971, ημερομηνία - ορόσημο για το ελληνικό ποδόσφαιρο. Ο Παναθηναϊκός αντιμετωπίζει τον Άγιαξ, των Ρίνους Μίχελς και Γιόχαν Κρόϊφ, την ομάδα - μοντέλο, που θα κυριαρχήσει τα επόμενα χρόνια στην Ευρώπη. Με τη συμπαράσταση χιλιάδων οπαδών στο μεγαλόπρεπο Γουέμπλεϊ, παλεύει όσο μπορεί το παιγνίδι, αλλά η διαφορά δυναμικότητας από τον Αίαντα του Άμστερνταμ είναι εμφανής.

Παρά την ήττα του, ο Παναθηναϊκός κέρδισε χιλιάδες νέους φίλους και την… επιβεβαίωση του ύμνου του: «Χαίρεται η Ελλάδα που' χει τέτοια ομάδα…». Ο «στρατηγός» του Παναθηναϊκού, Μίμης Δομάζος, δήλωσε: «Παρότι δεν σηκώσαμε το Κύπελλο, νιώσαμε όλοι υπερήφανοι. Είχαμε πετύχει έναν άθλο. Το όνομα της χώρας μας ακούστηκε σε όλη τη Γη. Μακάρι να ξαναβρεθεί κι άλλη ελληνική ομάδα, να πετύχει αυτό τον θρίαμβο».

Σκόρερ: Βαν Ντάικ (5'), Καψής (85' - αυτογκόλ).
Διαιτητής: Τέιλορ (Αγγλία)
ΑΓΙΑΞ: Στούι, Βάσοβιτς, Σουρμπίρ,Χουλσόφ, Κρολ, Χάαν, Μιούρεν, Μπλάνκεμπουργκ (46'), Νέεσκενς, Κάιζερ, Κρόιφ, Βαν Ντάικ.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης.

Μέριλιν Μονρόε (1926 – 1962)

Ηθοποιός, τραγουδίστρια και μοντέλο, που χαρακτηρίστηκε ως το απόλυτο σύμβολο του σεξ. Γεννήθηκε με το όνομα Νόρμα Τζιν Μόρτενσον την 1η Ιουνίου του 1926 στο Γενικό Νοσοκομείο του Λος Άντζελες. Λίγο πριν από τη γέννησή της, ο πατέρας της είχε εγκαταλείψει τη μητέρας της για να μετακομίσει στο Σαν Φραντσίσκο.

Η Μέριλιν μεγάλωσε χωρίς να γνωρίζει ποιος ήταν πραγματικά ο πατέρας της, καθώς η μητέρα της, Γκλάντις, άλλαζε συνεχώς ερωτικούς συντρόφους. Ήταν εξαιρετικά ελκυστική γυναίκα και εργαζόταν ως μοντέρ στα RKO Studios. Λόγω σοβαρών ψυχολογικών προβλημάτων, έχασε τη δουλειά της και πέρασε σχεδόν όλη τη ζωή της μπαινοβγαίνοντας σε διάφορα ιδρύματα. Έτσι, σε ηλικία 9 ετών, η Νόρμα (Μέριλιν) μπήκε σε ορφανοτροφείο και δύο χρόνια αργότερα δόθηκε για υιοθεσία.

Το 1942, στα 16 της, παντρεύτηκε τον 21χρονο τεχνίτη αεροσκαφών Τζέιμς Ντόχερτι. Ο γάμος τους, όμως, κράτησε μόνο πέντε χρόνια, καθώς χώρισαν το 1946. Στο μεταξύ, η Μέριλιν είχε ήδη αρχίσει να εργάζεται ως μοντέλο επίδειξης μαγιό και είχε βάψει τα μαλλιά της ξανθά. Μέσω των φωτογραφήσεων προσέλκυσε πολλά βλέμματα, μεταξύ αυτών και του προέδρου της κινηματογραφικής εταιρίας RKO Pictures, που της πρότεινε να κάνει ένα δοκιμαστικό. Ο ατζέντης της, όμως, τη συμβούλεψε να προτιμήσει μία μεγαλύτερη εταιρία, όπως η 20th Century-Fox.

Το πρώτο συμβόλαιο που υπέγραψε της απέφερε 125 δολάρια την εβδομάδα, ποσό στο οποίο προστέθηκαν άλλα 25 δολάρια, όταν ανανέωσε τη συμφωνία, έξι μήνες αργότερα. Έκανε το ντεμπούτο της στη μεγάλη οθόνη το 1947, με ένα μικρό ρόλο στην ταινία «The Shocking Miss Pilgrim». Ακολούθησε το 1948 το «Scudda Hoo! Scudda Hay!», όπου εμφανίστηκε σε δύο ή τρεις μικρές σκηνές, οι οποίες περικόπηκαν στο μοντάζ. Την ίδια χρονιά τής δόθηκε ένας καλύτερος ρόλος στο φιλμ «Dangerous Years». Ωστόσο, η Fox αρνήθηκε να της ανανεώσει το συμβόλαιο κι έτσι η Μέριλιν επέστρεψε στο μόντελινγκ, ξεκινώντας παράλληλα μαθήματα υποκριτικής.

Λίγους μήνες αργότερα, η Columbia Pictures την επέλεξε για το ρόλο της Peggy Martin στο «Ladies of the Chorus» (1948), όπου ερμήνευσε δύο τραγούδια. Αν και οι κριτικές ήταν αρκετά καλές για την ερμηνεία της, η ταινία δεν τα πήγε εξίσου καλά και η Columbia την απέρριψε. Έτσι, επέστρεψε και πάλι στο μόντελινγκ.

Το 1949 εμφανίστηκε στην ταινία «Love Happy» των «Ενωμένων Καλλιτεχνών», ενώ την ίδια χρόνια πόζαρε γυμνή για ένα ημερολόγιο διασημοτήτων. Η φωτογράφηση που έκανε το 1953 για το περιοδικό Playboy ήταν αυτή που έδωσε ώθηση στην καριέρα της.

Την επόμενη χρονιά συμμετείχε σε τέσσερις ταινίες, αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές για τις «The Asphalt Jungle» της MGM και «All About Eve» της Fox. Αν και οι ρόλοι της ήταν αρκετά μικροί, η εκκεντρική αλλά σέξι εμφάνισή της αποτυπώθηκε στη μνήμη των σινεφίλ.

Το 1951 η Μέριλιν πήρε έναν αρκετά μεγάλο ρόλο στην ταινία «Love Nest» (Ερωτική Φωλιά), μέσω της οποίας ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με το ευρύ κοινό. Το εκρηκτικό ταμπεραμέντο της, σε συνδυασμό με την αίσθηση παιδική αθωότητα που απέπνεε, ενθουσίασε τους θεατές. Το 1952 εμφανίστηκε στο «Don't Bother to Knock», όπου υποδύθηκε μία διανοητικά ανισόρροπη μπεϊμπισίτερ. Οι κριτικοί δεν ασχολήθηκαν ιδιαίτερα με την ερμηνεία της στην ταινία αυτή. Έκανε, όμως, ιδιαίτερη εντύπωση η εμφάνισή της την ίδια χρονιά στο «Monkey Business» ως πλατινέ ξανθιά, μια εικόνα που αποτέλεσε το «σήμα - καταταθέν» της.

Το 1953 έπαιξε στο «Gentlemen Prefer Blondes», ξετρελαίνοντας τον ανδρικό πληθυσμό. Ανάμεσά τους και ο αστέρας του μπέιζμπολ Τζο ΝτιΜάτζιο, με τον οποίο παντρεύτηκε στις 14 Ιανουαρίου του 1954. Την ίδια χρονιά πρωταγωνίστησε στο «There's No Business Like Show Business» και ακολούθησε το «The Seven Year Itch» (Επτά Χρόνια Φαγούρα), μία ταινία που ανέδειξε το ταλέντο της στην κωμωδία και περιείχε μία από τις πιο χαρακτηριστικές σκηνές στην ιστορία του κινηματογράφου: τη Μέριλιν Μονρόε να στέκεται πάνω σε μία σχάρα, με τον αέρα να ανασηκώνει το λευκό φόρεμά της.

Έπειτα από εννέα μήνες έγγαμου βίου, τον Οκτώβριο του 1954 η Μέριλιν ανακοίνωσε το διαζύγιό της με τον ΝτιΜάτζιο. Την επόμενη χρονιά η Fox διέκοψε τη συνεργασία μαζί της, εξαιτίας της αντιεπαγγελματικής συμπεριφοράς της. Αργούσε μονίμως στα γυρίσματα ή δεν εμφανιζόταν καθόλου, επικαλούμενη πραγματικές ή φανταστικές ασθένειες, και ήταν απρόθυμη να συνεργαστεί με τους παραγωγούς, τους σκηνοθέτες και τους συναδέλφους της ηθοποιούς.

Με τη συμμετοχή της το 1956 στην ταινία «Bus Stop» (Στάση Λεωφορείου) η Μέριλιν απέδειξε ότι μπορούσε να ανταποκριθεί εξίσου καλά και στις απαιτήσεις ενός δραματικού ρόλου. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε τον θεατρικό συγγραφέα Άρθουρ Μίλερ, ένας γάμος που κράτησε τέσσερα χρόνια. Το 1957 ταξίδεψε στη Μ. Βρετανία για τα γυρίσματα τις ταινίας «The Prince and the Showgirl» (Ο Πρίγκιπας και η Χορεύτρια), που αποτέλεσε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία, αν και οι κριτικές δεν ήταν και τόσο καλές.

Έπειτα από ένα χρόνο απουσίας, η Μέριλιν Μονρόε επέστρεψε στη μεγάλη οθόνη του 1959 με την απολαυστική κωμωδία «Some Like It Hot» (Μερικοί το προτιμούν καυτό), με τον Τόνι Κέρτις και τον Τζακ Λέμον. Ακολούθησαν το 1960 η ταινία του Τζορτζ Κιούκορ «Let's Make Love» (Έλα ν' αγαπηθούμε) με τους Τόνι Ράνταλ και Ιβ Μοντάν και το 1961 το «The Misfits» (Οι Αταίριαστοι), το τελευταίο φιλμ τόσο για τη Μέριλιν Μονρόε όσο και για τον συμπρωταγωνιστή της Κλαρκ Γκέιμπλ, που πέθανε λίγους μήνες αργότερα από καρδιακή προσβολή.

Το 1962 η Fox την επέλεξε για τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο «Something's Got to Give». Λόγω της συνεχιζόμενης ασυνέπειάς της, όμως, η εταιρία αποφάσισε να διακόψει τη συνεργασία μαζί της και να μην της δώσει άλλη ευκαιρία. Η καριέρα της κατέρρεε και η Μέριλιν απομονώθηκε στο σπίτι της στο Λος Άντζελες. Στις 5 Αυγούστου του 1962 η οικονόμος της τη βρήκε να κείτεται γυμνή στο κρεβάτι της με ένα άδειο μπουκάλι από υπνωτικά χάπια «Nembutal» στο πλευρό της. Ήταν μόλις 36 ετών…

Ο τοπικός ιατροδικαστής, που κλήθηκε για να γνωματεύσει επί των συνθηκών του θανάτου της, απεφάνθη ότι επρόκειτο πιθανότατα για αυτοκτονία. Ο φημολογούμενος ερωτικός δεσμός της, όμως, με τον Τζον Κένεντι και οι αντιδράσεις από το περιβάλλον του αμερικανού προέδρου κάνουν πολλούς, ακόμα και σήμερα, να πιστεύουν ότι ο φάκελος «Μέριλιν» δεν έπρεπε να κλείσει με την ένδειξη «αυτοκτονία». Κάποιοι είπαν ότι η Μονρόε δεν είχε καμία πρόθεση να αυτοκτονήσει, αλλά πήρε κατά λάθος μια υπερβολική δόση υπνωτικών. Ακόμα περισσότεροι υποστήριξαν ότι ένα τρίτο πρόσωπο της χορήγησε τη μοιραία δόση. Η αλήθεια δεν μαθεύτηκε ποτέ...

Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος!

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 31 Μαΐου, με απόφαση που πήρε το 1988 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, για να μας υπενθυμίζει τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος.

Στατιστικά Στοιχεία

Το κάπνισμα προκαλεί:

    τον θάνατο 3,5 εκατομμυρίων ανθρώπων κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο
    το 25% των θανάτων από καρδιοπάθεια
    το 83% των θανάτων από χρόνια βρογχίτιδα και εμφύσημα
    το 90% των περιφερειακών αγγειακών νόσων που συχνά οδηγούν σε ακρωτηριασμό
    το 82% των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα
    oικονομική «αιμορραγία» 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο στους πάσχοντες από νόσους που σχετίζονται με το κάπνισμα, σύμφωνα με μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας, της Αντικαπνιστικής και Αντικαρκινικής Εταιρίας:

    Η Ελλάδα είναι μία από τις πρώτες χώρες στην Ευρώπη σε κατανάλωση τσιγάρων, με τους άνδρες να προηγούνται με 47,4% έναντι 39,6% των γυναικών.
    Το 33% των εφήβων, ηλικίας 12 έως 18 ετών, έχουν δοκιμάσει τσιγάρο και το 10% δηλώνουν καπνιστές.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρεία:

    Οι καπνιστές στη χώρα μας αυξήθηκαν κατά 10% από το 1996. Το ίδιο, όμως, συνέβη και με τους θανάτους με καρκίνο του πνεύμονα, που ξεπερνούν πλέον τους 6.000 ετησίως.
    Ακόμη και από την ηλικία των 10 ετών, οι Έλληνες δοκιμάζουν το τσιγάρο.
    Μέχρι τα 14, σχεδόν οι μισοί έφηβοι έχουν δοκιμάσει τσιγάρο, ενώ στα 18 ο ένας στους δύο μαθητές έχει γίνει συστηματικός καπνιστής.
    Μόλις το 3% των μαθητών του γυμνασίου και το 11% των μαθητών του λυκείου καταφέρνουν να σταματήσουν το κάπνισμα μετά από συστηματική χρήση.
    Αυξάνονται όλο και περισσότερο οι νέες γυναίκες καπνίστριες, αλλά και όσες δεν συμμορφώνονται σε ευαίσθητες περιόδους, όπως αυτές της εγκυμοσύνης και του θηλασμού. Δεν είναι τυχαίο, εξηγούν οι επιστήμονες, ότι η πιθανότητα για έμφραγμα του μυοκαρδίου αυξήθηκε κατά 50% τα τελευταία χρόνια στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες.

Κλιντ Ίστγουντ (31-5-1930 / - )

Ο Κλιντ Ίστγουντ  είναι διάσημος αμερικάνος ηθοποιός, σκηνοθέτης και συνθέτης του κινηματογράφου.

Ξεκίνησε την καριέρα του ως ηθοποιός τη δεκαετία του 50. Ο πρώτος του σημαντικός ρόλος ήταν στην τηλεοπτική σειρά Rawhide. Στον κινηματογράφο καθιερώθηκε με τη συμμετοχή του στην τριλογία των σπαγγέτι γουέστερν του Σέρτζιο Λεόνε. Εμβληματικός ρόλος στην καριέρα του ήταν ο επιθεωρητής Κάλαχαν (Dirty Harry), που τον ερμήνευσε συνολικά σε πέντε ταινίες, η πρώτη το 1971.

Σκηνοθετεί ταινίες ήδη από τη δεκαετία του 70 που αφήνουν καλές εντυπώσεις, αλλά η κινηματογραφική του καριέρα παραμένει ταυτισμένη με τους ρόλους των σκληροτράχηλων ηρώων που τον έκαναν διάσημο ως ηθοποιό. Αυτό αλλάζει το 1992, όταν σε ηλικία 62 ετών σκηνοθετεί την ταινία Οι Ασυγχώρητοι. Η ταινία πήρε εξαιρετικές κριτικές, προτάθηκε για πολλά βραβεία και τελικά κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης ταινίας. Ο Κλιντ Ίστγουντ κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας, ενώ ήταν και υποψήφιος για το βραβείο Α' ρόλου. Τα επόμενα χρόνια οι σκηνοθετικές του δουλειές γνωρίζουν μεγάλη αναγνώριση και τον καθιερώνουν ως έναν από τους σημαντικότερους αμερικάνους σκηνοθέτες. Κέρδισε δεύτερη φορά το Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας το 2004 για την ταινία Million Dollar Baby (που επίσης πήρε το Όσκαρ καλύτερης ταινίας) καθώς και άλλες δύο υποψηφιότητες.

Ο Κλιντ Ίστγουντ είναι επίσης και μουσικός και έχει συνθέσει τη μουσική για ορισμένες από τις ταινίες που σκηνοθέτησε.

Ζαν Ντ' Αρκ (1412 – 1431)

Αγία της Καθολικής Εκκλησίας, εθνική ηρωίδα και προστάτιδα της Γαλλίας. Η Ζαν Ντ' Αρκ, γνωστότερη στην Ελλάδα ως Ιωάννα της Λορένης, γεννήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 1412 στο χωριό Ντονρεμί της βορειοανατολικής Γαλλίας, στα σύνορα της Καμπανίας και της Λορένης. Μεγάλωσε στο αγρόκτημα της οικογένειάς της, χωρίς να μάθει ποτέ γραφή και ανάγνωση.
Ήταν μόλις 12 ετών όταν άρχισε για πρώτη φορά ν' ακούει φωνές, που την καλούσαν να σώσει τη Γαλλία από τη διάλυση. Όπως υποστήριζε, οι Άγιοι Μιχαήλ και Γεώργιος και η Αγία Κατερίνα της είπαν ότι ήταν Θεία αποστολή να απελευθερώσει τη χώρα της από τους Άγγλους και να βοηθήσει τον διάδοχο του γαλλικού χρόνου, Κάρολο, να στεφθεί βασιλιάς. Της είπαν να κόψει τα μαλλιά της κοντά, να ντυθεί σαν άντρας και να πάρει τα όπλα.
Το 1429 οι Άγγλοι, με τη βοήθεια των συμμάχων τους από τη Βουργουνδία, κατέλαβαν το Παρίσι και όλες τις γαλλικές περιοχές βόρεια της Λορένης. Η αντίσταση που συνάντησαν ήταν ελάχιστη, λόγω της έλλειψης ηγεσίας και της ηττοπάθειας που διακατείχε τους Γάλλους. Ο Ερρίκος ΣΤ της Αγγλίας απαιτούσε το γαλλικό θρόνο.
Παρότι αρχικώς δεν την έπαιρνε κανένας στα σοβαρά, η Ζαν Ντ' Αρκ επέμεινε και τελικά -με τη βοήθεια και κάποιων θεϊκών σημαδιών- κατάφερε να πείσει τον Κάρολο να της δώσει στρατεύματα για ν' αντιμετωπίσει τον εχθρό. Στη μάχη της Ορλεάνης το Μάιο του 1429 πέτυχε μια θαυμαστή νίκη έναντι των άγγλων εισβολέων, τους οποίους συνέχισε να καταδιώκει κατά μήκος της Λορένης. Η φήμη της έγινε τόσο τρομακτική, ώστε συχνά οι εχθροί τρέπονταν σε φυγή πριν ακόμα πολεμήσουν.
Στις 17 Ιουλίου 1429, ο Κάρολος στέφθηκε βασιλιάς της Γαλλίας. Κατά την ενθρόνιση, στη Ζαν Ντ' Αρκ δόθηκε μία τιμητική θέση δίπλα στον βασιλιά, ενώ αργότερα της απονεμήθηκε κι ένας τίτλος ευγενείας για τις υπηρεσίες της στη χώρα.
Ένα χρόνο αργότερα συνελήφθη από τους Βουργούνδιους, ενώ υπερασπιζόταν την Καμπανία, κοντά στο Παρίσι. Πωλήθηκε στους Άγγλους και δικάστηκε από εκκλησιαστικό δικαστήριο ως μάγισσα και αιρετική. Κύριο επιχείρημα υπήρξε η ανδρική ενδυμασία της, κάτι που θεωρείτο έγκλημα ενάντια στο Θεό. Καταδικάστηκε σε θάνατο και στις 30 Μαΐου 1431 κάηκε στην πυρά. Ο βασιλιάς Κάρολος δεν έκανε καμία προσπάθεια να τη σώσει.
Το 1456 η υπόθεση επανεξετάστηκε και το δικαστήριο την έκρινε αθώα. Στις 18 Απριλίου 1909 η Ζαν Ντ' Αρκ οσιοποιήθηκε από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και στις 19 Μαΐου 1920 ανακηρύχθηκε Αγία από τον Πάπα Βενέδικτο τον 15o.

Η Παγκόσμια Ημέρα Κυανοκράνων καθιερώθηκε το 2002 από τον ΟΗΕ για να αποτίσει φόρο τιμή σε όλους τους άνδρες και τις γυναίκες που συμμετέχουν στις ειρηνευτικές αποστολές του διεθνούς οργανισμού, αλλά και να τιμήσει τη μνήμη όσων έχουν χάσει τη ζωή τους, υπερασπιζόμενοι τους σκοπούς της ειρήνης. Εορτάζεται κάθε χρόνο στις 29 Μαΐου.

Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης

Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία μόνο κατ' όνομα υπήρχε τις παραμονές της Άλωσης. Ήταν περιορισμένη, κυρίως, στην περιοχή γύρω από την Κωνσταντινούπολη και σε κάποιες σκόρπιες περιοχές, όπως το Δεσποτάτο του Μυστρά. Οι θρησκευτικές έριδες, οι εμφύλιες διαμάχες, οι σταυροφορίες, η επικράτηση του φεουδαρχισμού και η εμφάνιση πολλών και επικίνδυνων εχθρών στα σύνορά της είχαν καταστήσει την πάλαι ποτέ Αυτοκρατορία ένα «φάντασμα» του ένδοξου παρελθόντος της.

Το Βυζάντιο σε εκείνη την κρίσιμη στιγμή της ιστορίας του με την οθωμανική λαίλαπα προ των πυλών του, δεν μπορούσε να ελπίζει παρά μόνο στη βοήθεια της καθολικής Ευρώπης, η οποία όμως ήταν μισητή στους κατοίκους της Κωνσταντινούλης. Η ύπαρξη «Ενωτικών» και «Ανθενωτικών» δίχαζε τους Βυζαντινούς. Ωστόσο, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έκανε μια απέλπιδα προσπάθεια, στέλνοντας πρεσβεία στον πάπα Νικόλαο Ε' για να ζητήσει βοήθεια. Ο Πάπας έβαλε και πάλι ως όρο την Ένωση των Εκκλησιών, αλλά αποδέχθηκε το αίτημα του αυτοκράτορα να στείλει στην Κωνσταντινούπολη ιερείς, προκειμένου να πείσουν τον λαό για την αναγκαιότητα της Ένωσης.

Οι απεσταλμένοι του Πάπα, καρδινάλιος Ισίδωρος και ο αρχιεπίσκοπος Μυτιλήνης Λεονάρδος, λειτούργησαν στην Αγία Σοφία, προκαλώντας την αντίδραση του κόσμου, που ξεχύθηκε στους δρόμους και γέμισε τις εκκλησίες, όπου λειτουργούσαν οι ανθενωτικοί με επικεφαλής τον μετέπειτα πατριάρχη Γεννάδιο Σχολάριο. Το σύνθημα που κυριαρχούσε ήταν «Την γαρ Λατίνων ούτε βοήθειαν ούτε την ένωσιν χρήζομεν. Απέστω αφ' ημών η των αζύμων λατρεία».

Το μίσος για τους Λατίνους δεν απέρρεε μόνο από δογματικούς λόγους. Η λαϊκή ψυχή δεν είχε ξεχάσει τη βαρβαρότητα που επέδειξαν οι Σταυροφόροι στην Πρώτη Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204, ενώ αντιδρούσε στην οικονομική διείσδυση της Βενετίας και της Γένουας, που είχε φέρει στα πρόθυρα εξαθλίωσης τους κατοίκους της Αυτοκρατορίας, αλλά και στην καταπίεση των ορθοδόξων στις περιοχές, όπου κυριαρχούσαν οι καθολικοί.

Αντίθετα, οι Οθωμανοί φαίνεται ότι συμπεριφέρονταν καλύτερα προς τους χριστιανούς. Πολλοί χριστιανοί είχαν υψηλές θέσεις στην οθωμανική διοίκηση, ακόμη και στο στράτευμα, ενώ κυριαρχούσαν στο εμπόριο. Οι χωρικοί πλήρωναν λιγότερους φόρους και ζούσαν με ασφάλεια. Έτσι, στην Κωνσταντινούπολη είχε σχηματισθεί μία μερίδα που διέκειτο ευνοϊκά προς τους Οθωμανούς. Την παράταξη αυτή εξέφραζε ο Λουκάς Νοταράς με τη φράση «Κρειττότερον εστίν ειδέναι εν μέση τη πόλει φακιόλιον βασιλεύον Τούρκων ή καλύπτραν λατινικήν».

Από τις αρχές του 1453 ο Μωάμεθ προετοιμαζόταν για την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Με έδρα την Ανδριανούπολη συγκρότησε στρατό 150.000 ανδρών και ναυτικό 400 πλοίων. Ξεχώριζε το πυροβολικό του, που ήταν ό,τι πιο σύγχρονο για εκείνη την εποχή και ιδιαίτερα το τεράστιο πολιορκητικό κανόνι, που είχαν φτιάξει Σάξωνες τεχνίτες. Στις 7 Απριλίου, ο σουλτάνος έστησε τη σκηνή του μπροστά από την Πύλη του Αγίου Ρωμανού και κήρυξε επίσημα την πολιορκία της Κωνσταντινούπολης.

Ο αγώνας ήταν άνισος για τους Βυζαντινούς, που είχαν να αντιπαρατάξουν μόλις 7.000 άνδρες, οι 2000 από τους οποίους μισθοφόροι, κυρίως Ενετοί και Γενουάτες, ενώ στην Πόλη είχαν απομείνει περίπου 50.000 κάτοικοι με προβλήματα επισιτισμού. Η Βασιλεύουσα περιβαλλόταν από ξηράς με διπλό τείχος και τάφρο. Το τείχος αυτό, που επί 1000 χρόνια είχε βοηθήσει την Κωνσταντινούπολη να αποκρούσει νικηφόρα όλες τις επιθέσεις των εχθρών της, τώρα ήταν έρμαιο του πυροβολικού του σουλτάνου, που από τις 12 Απριλίου άρχισε καθημερινούς κανονιοβολισμούς.

Οι Τούρκοι προσπάθησαν πολλές φορές να σπάσουν την αλυσίδα που έφραζε τον Κεράτιο κόλπο και προστάτευε την ανατολική πλευρά της Κωνσταντινούπολης. Στις 20 Απριλίου ένας στολίσκος με εφόδια υπό τον πλοίαρχο Φλαντανελλά κατορθώνει να διασπάσει τον τουρκικό κλοιό μετά από φοβερή ναυμαχία και να εισέλθει στον Κεράτιο, αναπτερώνοντας τις ελπίδες των πολιορκούμενων.

Ο Μωάμεθ κατάλαβε αμέσως ότι μόνο το πυροβολικό του δεν έφθανε για την εκπόρθηση της Πόλης, εφόσον παρέμεινε απρόσβλητος ο Κεράτιος. Με τη βοήθεια ενός ιταλού μηχανικού κατασκεύασε δίολκο και τη νύχτα της 21ης προς την 22α Απριλίου, 70 περίπου πλοία σύρθηκαν από τον Βόσπορο προς τον Κεράτιο. Η κατάσταση για τους πολιορκούμενους έγινε πλέον απελπιστική, καθώς έπρεπε να αποσπάσουν δυνάμεις από τα τείχη για να προστατεύσουν την Πόλη από την πλευρά του Κεράτιου, όπου δεν υπήρχαν τείχη.

Η τελική έφοδος των Οθωμανών έγινε το πρωί της 29ης Μαΐου 1453. Κατά χιλιάδες οι στρατιώτες του Μωάμεθ εφόρμησαν στη σχεδόν ανυπεράσπιστη πόλη και την κατέλαβαν μέσα σε λίγες ώρες. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, που νωρίτερα απέκρουσε με υπερηφάνεια τις προτάσεις συνθηκολόγησης του Μωάμεθ, έπεσε ηρωικά μαχόμενος. Αφού έσφαξαν τους υπερασπιστές της Πόλης, οι Οθωμανοί Τούρκοι προέβησαν σε εκτεταμένες λεηλασίες και εξανδραποδισμούς. Το βράδυ, ο Μωάμεθ ο Πορθητής εισήλθε πανηγυρικά στην Αγία Σοφία και προσευχήθηκε στον Αλλάχ «αναβάς επί της Αγίας Τραπέζης», όπως αναφέρουν οι χρονικογράφοι της εποχής.

Η ιστορία της Coca Cola

Την ώρα που οι εργάτες κατασκεύαζαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης το Άγαλμα της Ελευθερίας, κάπου 800 μίλια μακριά ένα άλλο μεγάλο αμερικανικό σύμβολο γεννιόταν, στις 8 Μαΐου του 1886. Όπως πολλοί άνθρωποι που αλλάζουν το ρου της ιστορίας, έτσι κι ο Τζον Πέμπερτον, παλαίμαχος του Εμφυλίου Πολέμου και φαρμακοποιός στην Ατλάντα, εμπνεύστηκε από την απλή περιέργεια... Του άρεσε πολύ να πειραματίζεται με ιατρικές συνταγές. Εκείνο το απόγευμα έψαχνε να βρει κάποιο φάρμακο ταχείας καταπολέμησης του πονοκεφάλου και όπως ανακάτευε τα υλικά σε μια τρίποδη χάλκινη χύτρα, δημιούργησε ένα εύοσμο υγρό με χρώμα καραμέλας.

Όταν το πείραμα ολοκληρώθηκε, το πήγε στο φαρμακείο του Τζέικομπς, που βρισκόταν λίγο παρακάτω. Εκεί πρόσθεσαν στο μίγμα ανθρακούχο νερό και το έδωσαν στους πελάτες να το δοκιμάσουν. Όλοι συμφώνησαν ότι αυτό το νέο αναψυκτικό, το οποίο στην αρχική μορφή του και ως το 1905 περιείχε και ποσότητα κοκαΐνης, ήταν κάτι το ξεχωριστό. Έτσι, το φαρμακείο του Τζάκομπς άρχισε να το πουλά προς πέντε σεντς το ποτήρι. Ο λογιστής του Πέμπερτον, ο Φρανκ Ρόμπινσον, έδωσε στο μείγμα το όνομα Coca-Cola και το έγραψε με τον χαρακτηριστικό γραφικό του χαρακτήρα. Αυτό είναι το λογότυπο που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα.

Κατά το πρώτο έτος, η εταιρία πουλούσε περίπου 9 ποτήρια Coca Cola την ημέρα. Έναν αιώνα αργότερα, είχαν παραχθεί πάνω από 10 δισεκατομμύρια γαλόνια σιρόπι. Όμως, ο Πέμπερτον ήταν περισσότερο εφευρέτης παρά επιχειρηματίας και δεν είχε ιδέα ότι είχε εφεύρει ένα από τα σπουδαιότερα προϊόντα στον κόσμο. Τρία χρόνια αργότερα πούλησε την εταιρία του σ' έναν επιχειρηματία της Ατλάντα, τον Άστι Γκριγκς Κάντλερ, έναντι περίπου 2.300 δολαρίων.

Γεννημένος πωλητής, ο Κάντλερ μεταμόρφωσε την Coca Cola από μια εφεύρεση σε μια επιχείρηση. Γνώριζε πως υπήρχαν πολύ διψασμένοι τριγύρω και βρήκε πανέξυπνους και καινοτόμους τρόπους να τους γνωρίσει αυτό το νέο και συναρπαστικό αναψυκτικό. Χάριζε κουπόνια για τη δωρεάν δοκιμή της Coca Cola και εξόπλιζε τα φαρμακεία που διέθεταν το προϊόν με ρολόγια, υδρίες, ημερολόγια και φαρμακευτικές ζυγαριές, που έφεραν το σήμα της. Μία επιθετική πρακτική, που αποδείχθηκε άκρως αποτελεσματική. Ως το 1895, ο Κάντλερ είχε κατασκευάσει εργοστάσια παραγωγής του σιροπιού στο Σικάγο, το Ντάλας και το Λος Άντζελες.

Ο Τζόζεφ Βίντενχαρμ, ένας επιχειρηματίας από το Μισισιπή, ήταν ο πρώτος που εμφιάλωσε το αναψυκτικό. Το πρώτο μπουκάλι πωλήθηκε στις 12 Μαρτίου του 1894, ενώ έστειλε 12 μποτίλιες και στον Κάντλερ, ο οποίος όμως δεν ανταποκρίθηκε με ενθουσιασμό. Παρότι ήταν ένας πανέξυπνος και καινοτόμος επιχειρηματίας, δεν κατάλαβε τότε ότι το μέλλον βρισκόταν στα εμφιαλωμένα αναψυκτικά, που θα μπορούσαν οι πελάτες να τα παίρνουν μαζί τους οπουδήποτε. Πέντε χρόνια αργότερα, το 1899, δύο δικηγόροι από την Τσατανούγκα, ο Μπέντζαμιν Φ. Τόμας και ο Τζόζεφ Β. Γουάιτζεντ, εξασφάλισαν το αποκλειστικό δικαίωμα εμφιάλωσης και πώλησης του αναψυκτικού, έναντι ενός δολαρίου.

Η επιτυχία του αναψυκτικού συνοδεύτηκε -μεταξύ άλλων- και από την εμφάνιση πολλών απομιμήσεων, γεγονός που δεν άρεσε καθόλου στην εταιρία. Έτσι, η διαφήμιση άρχισε να εστιάζει στην αυθεντικότητα της Coca Cola, παροτρύνοντας τους καταναλωτές να «Απαιτούν το Γνήσιο» και «Να μην δέχονται υποκατάστατα». Για το σκοπό αυτό αποφασίστηκε η δημιουργία κι ενός μπουκαλιού με χαρακτηριστικό σχήμα. Το 1916, η Εταιρία Ρουτ Γκλας από την Ιντιάνα άρχισε να παράγει το διάσημο μπουκάλι με τις καμπύλες, το οποίο αποδείχτηκε εξαιρετικά επιτυχημένο -και εξακολουθεί να υπάρχει έως και σήμερα- χάρη στην ελκυστική του εμφάνιση, το πρωτότυπο σχέδιο και το γεγονός ότι ακόμη και στο σκοτάδι μπορούσες να αναγνωρίσεις το γνήσιο προϊόν.

Από τις αρχές του 19ου η Coca Cola άρχισε να εισχωρεί στην Κούβα, στο Πουέρτο Ρίκο, στη Γαλλία και σε άλλες χώρες, για να κατακτήσει τελικά όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα, το Γενικό Χημείο του Κράτους έδωσε το πράσινο φως για την κυκλοφορία της στις 11 Φεβρουαρίου του 1964, αλλά χρειάστηκαν πέντε χρόνια μέχρι να κάνει την εμφάνισή της στα ράφια των καταστημάτων, στις 10 Αυγούστου του 1969.

Τον Απρίλιο του 1985 αποφασίστηκε η αλλαγή της σύνθεσης του διάσημου αναψυκτικού, για πρώτη φορά έπειτα από 99 χρόνια. Σε δοκιμές γεύσης ο κόσμος ενθουσιάστηκε, αλλά στον πραγματικό κόσμο οι άνθρωποι είχαν αναπτύξει ένα βαθύ συναισθηματικό δέσιμο με την αυθεντική Coca Cola κι εκλιπαρούσαν να τους τη δώσουν πίσω. Οι κριτικοί αποκάλεσαν την κίνηση αυτή ως τη μεγαλύτερη γκάφα στο μάρκετινγκ που είχε γίνει ποτέ. Έτσι, τον Ιουλίου του ίδιου χρόνου η αυθεντική συνταγή επέστρεψε στην αγορά ως Coca Cola Classic, και τοποθετήθηκε δίπλα στη New Coke.

Σήμερα, μόνο στις Η.Π.Α. καταναλώνονται καθημερινά 6.000.000 Coca–Cola, ενώ το σήμα της είναι αναγνωρίσιμο στο 98% του παγκόσμιου πληθυσμού!

Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ (1756 – 1791)

Από τους κορυφαίους συνθέτες όλων των εποχών, τα έργα του οποίου αποτελούν μέρος του ρεπερτορίου κάθε ορχήστρας που σέβεται τον εαυτό της.

Το πλήρες όνομά του είναι Γιοχάνες Κρισόστομους Βολφγκάνγκους Τεόφιλους (Αμαντέους) Μότσαρτ και γεννήθηκε την 8η πρωινή της 27ης Ιανουαρίου 1756 στο Ζάλτσμπουργκ, τμήμα τότε της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους και νυν της Αυστρίας. Ήταν γιος του συνθέτη Λεοπόλδου Μότσαρτ και της Άννας Μαρίας Περτλ.

Ο Μότσαρτ έζησε μόνο 35 χρόνια, πρόλαβε όμως να συνθέσει περίπου 600 έργα (συμφωνικά, δωματίου, κονσέρτα, όπερες και χορωδιακά), τα περισσότερα από τα οποία είναι αριστουργήματα. Σε ηλικία τριών χρονών έπαιζε πιάνο, στα πέντε του συνέθετε και στα έξι έδωσε το πρώτο του κοντσέρτο. Μιλάμε για τον ορισμό της ιδιοφυΐας.

Ο Μότσαρτ, αν και συνθέτης, είναι ένας μύθος, ένα λαϊκό είδωλο. Είχε το χάρισμα να γράφει απλές και ευκολομνημόνευτες μελωδίες, μέσα στη συνθετότητά τους. Έργα του ακούγονται όχι μόνο στις αίθουσες συναυλιών, αλλά και σε ασανσέρ, εμπορικά κέντρα, αίθουσες χειρουργείων και ως ηχητικά σήματα από κινητά τηλέφωνα.

Η μουσική του έχει και «μαγικές» ιδιότητες. Κτηνοτρόφοι παίζουν Μότσαρτ στις αγελάδες για να αυξήσουν την παραγωγή τους σε γάλα ή να μας δώσουν πιο τρυφερό κρέας. Έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά ότι η ακρόαση της μουσικής του βοηθά στην ανάπτυξη της νοημοσύνης των βρεφών και των παιδιών. Η μορφή του απεικονίζεται σε σοκολατάκια, σουβενίρ και άλλα είδη διακόσμησης.

Μεταξύ σοβαρού και αστείου λέγεται ότι αν υπήρχε δυνατότητα ο Μότσαρτ να διεκδικήσει τα δικαιώματα για τη χρήση της μουσικής και του ονόματός του θα μπορούσε να αγοράσει όλη την Αυστρία. Άλλωστε, η γενέτειρά του Ζάλτσμπουργκ ζει και αναπτύσσεται μέχρι σήμερα χάρις στον Μότσαρτ. Και όμως, ο συνθέτης της «Μικρής Νυχτερινής Μουσικής», του «Ντον Τζιοβάνι» του «Μαγεμένου Αυλού» και άλλων αριστουργημάτων πάλευε για να τα φέρει βόλτα με τα οικονομικά του στον σύντομο βίο του.

Πέθανε στη μία τα ξημερώματα της 5ης Δεκεμβρίου 1791, επί των επάλξεων, γράφοντας το «Ρέκβιεμ» της ζωής και της καριέρας του.

Γρηγόρης Λαμπράκης (1912 – 1963)

Γιατρός, αθλητής, πολιτικός, μα πάνω απ' όλα αγωνιστής της Δημοκρατίας και της Ειρήνης. Γεννήθηκε στην Κερασίτσα Αρκαδίας στις 3 Απριλίου 1912. Μετά το τέλος των εγκύκλιων σπουδών του μετέβη στην Αθήνα και εισήλθε στην Ιατρική. Από τα εφηβικά του χρόνια ασχολήθηκε με τον αθλητισμό και αναδείχθηκε δέκα φορές βαλκανιονίκης στο άλμα εις μήκος, ενώ επί 23 χρόνια (1936-1959) κατείχε το πανελλήνιο ρεκόρ του αγωνίσματος.

Έλαβε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση, κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής. Το 1943 ίδρυσε την «Ένωση των Ελλήνων Αθλητών» και διοργάνωσε αγώνες, από τα έσοδα των οποίων τροφοδοτούσε τα λαϊκά συσσίτια. Μετά την απελευθέρωση ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Ιατρική και το 1950 αναγορεύθηκε υφηγητής στην έδρα της Μαιευτικής και Γυναικολογίας.

Στις εκλογές «της βίας και της νοθείας», όπως έμεινε στην ιστορία η εκλογική διαδικασία της 29ης Οκτωβρίου 1961, πολιτεύθηκε με το ΠΑΜΕ (Πανδημοκρατικό Αγροτικό Μέτωπο Ελλάδος), έναν συνασπισμό αριστερών δυνάμεων με επικεφαλής την ΕΔΑ και εξελέγη βουλευτής Πειραιά. Τον ίδιο χρόνο δραστηριοποιήθηκε στο ειρηνιστικό κίνημα και με δική του πρωτοβουλία ιδρύθηκε η «Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη» (ΕΕΔΥΕ).

Στις 21 Απριλίου 1963 η ΕΕΔΥΕ διοργάνωσε Πορεία Ειρήνης από τον Μαραθώνα στην Αθήνα. Η αστυνομία απαγόρευσε την πορεία και συνέλαβε πολλούς από τους διαδηλωτές, μεταξύ των οποίων και τον Μίκη Θεοδωράκη. Ο Λαμπράκης προστατευόμενος από τη βουλευτική του ασυλία, πραγματοποίησε μόνος την πορεία, κρατώντας ένα μικρό πανό με το σύμβολο της ειρήνης. Αμέσως μετά συνελήφθη από την αστυνομία.

Στις 22 Μαΐου 1963 ο Γρηγόρης Λαμπράκης παρέστη και μίλησε για την ειρήνη στη Θεσσαλονίκη. Μετά το τέλος της εκδήλωσης δέχθηκε δολοφονική επίθεση σε κεντρικό δρόμο της πόλης από τρίκυκλο, στο οποίο επέβαιναν οι ακροδεξιοί Σπύρος Γκοτζαμάνης και Εμμανουήλ Εμμανουηλίδης. Τραυματίστηκε σοβαρά και πέθανε στις 27 Μαΐου 1963, σε ηλικία 51 ετών. Ο θάνατός του προκάλεσε αγανάκτηση στην κοινή γνώμη, οξύτατη πολιτική κρίση, αλλά και διεθνή κατακραυγή.

Την επομένη ένα πλήθος 500.000 ανθρώπων συγκεντρώ- θηκε στο Α' Νεκροταφείο για το «Ύστατο Χαίρε». Γρήγορα, η συγκέντρωση μετατράπηκε σε διαδήλωση καταδίκης της δεξιάς κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Παλατιού.

Φυσικοί αυτουργοί της δολοφονίας Λαμπράκη ήταν ο Σπύρος Γκοτζαμάνης και ο Εμμανουήλ Εμμανουηλίδης, αλλά η δικαστική έρευνα που διεξήγαγαν ο εισαγγελέας Παύλος Δελαπόρτας και ο νεαρός ανακριτής Χρήστος Σαρτζετάκης έφεραν στο φως σχέσεις των αρχών με ένα ακροδεξιό παρακράτος. Ο ανακριτής Σαρτζετάκης απήγγειλε, μάλιστα, κατηγορίες και εναντίον ανώτατων αξιωματικών της Χωροφυλακής. Οι φυσικοί αυτουργοί καταδικάσθηκαν τον Δεκέμβριο του 1966 σε πολυετή φυλάκιση και απελευθερώθηκαν κατά τη διάρκεια της δικτατορίας.

Η δολοφονία Λαμπράκη επιτάχυνε τις πολιτικές εξελίξεις. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, αφού διερωτήθηκε «Ποιος κυβερνάει αυτό τον τόπο;» εγκατέλειψε την πρωθυπουργία και την πολιτική τον Ιούνιο του 1963 και αποσύρθηκε στο Παρίσι. Χιλιάδες νέοι ίδρυσαν τον πολιτικό οργανισμό «Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη», που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο προοδευτικό κίνημα της δεκαετίας του '60. Πρώτος γραμματέας της οργάνωσης ανέλαβε ο Μίκης Θεοδωράκης.

Η ζωή και ο θάνατος του Γρηγόρη Λαμπράκη ενέπνευσε τον συγγραφέα Βασίλη Βασιλικό στο περίφημο πολιτικό του μυθιστόρημα με τον τίτλο «Ζ» (Εκδόσεις Λιβάνη). Το 1969 μεταφέρεται με μεγάλη επιτυχία στη μεγάλη οθόνη από τον σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά, με πρωταγωνιστές τον Υβ Μοντάν, τον Ζαν Λουί Τρεντινιάν και την Ειρήνη Παπά.

Ο Γρηγόρης Λαμπράκης με την προσωπικότητα και τη δράση του παραμένει και σήμερα ένα σύμβολο της Δημοκρατίας και του αγωνιζόμενου ανθρώπου κατά της πολιτικής καταπίεσης.

Κυβέλη Ανδριανού (1887 – 1978)

Ηθοποιός και θιασάρχης, που έγινε γνωστή κυρίως με το μικρό της όνομα και κυριάρχησε στο ελληνικό θέατρο κατά το πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Καρπός παράνομου έρωτα, η Κυβέλη ήρθε στον κόσμο το 1887. Καταγόταν από τη Σμύρνη, ωστόσο δεν είναι ξεκάθαρο αν γεννήθηκε εκεί ή στην Αθήνα.

Σε ηλικία 2,5 ετών τη συνάντησαν στο βρεφοκομείο Αθηνών ο Αναστάσης και η Μαρία Αδριανού. Παρότι ήταν φτωχοί βιοπαλαιστές, οι θετοί γονείς της φρόντισαν να την αναθρέψουν με τον καλύτερο τρόπο. Σε αυτό συνέδραμε και η οικογένεια γνωστού αθηναίου δικηγόρου, που αφότου έχασε το μονάκριβο παιδί της, έβρισκε τη χαρά στην τρισχαριτωμένη «Κυβελίτσα». Έτσι, η Κυβέλη παρακολούθησε μαθήματα στο παρθεναγωγείο Χιλ, όπου διακρίθηκε για την εξυπνάδα της. Παρακολούθησε, επίσης, μαθήματα απαγγελίας και μάλιστα το 1901 βραβεύτηκε για την επίδοσή της.

Εκείνη την εποχή την ανακάλυψε ο Χρηστομάνος και αρχικά της έδωσε την ευκαιρία να παίξει το ρόλο της Ιουλιέττας, στη σκηνή του μπαλκονιού, σε μια έκτακτη εμφάνιση της Νέας Σκηνής. Η Κυβέλη Αδριανού έγινε η αγαπημένη του πρωταγωνίστρια και μέσα σε ελάχιστο διάστημα κατέκτησε μια από τις πρώτες θέσεις μεταξύ των ελληνίδων ηθοποιών.

Η Νέα Σκηνή (1901-1906) της έδωσε την ευκαιρία να συμμετάσχει στις μοναδικές παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας της καριέρας της. Ξεχώρισε, ως κορυφαία, στην «Άλκηστη» του Ευριπίδη και αργότερα στην «Αντιγόνη» του Σοφοκλή. Παράλληλα, διακρίθηκε σε ρόλους δραματικούς και κωμικούς, όπως στο ρόλο της Ανιούτσκα στο «Κράτος του Ζόφου» του Τολστόι ή στο ρόλο της θεατρίνας στη «Λοκαντιέρα» του Γκολντόνι.

Με τον γαμπρό της, Ιορδάνη Μαρίνο.
Μετά τη διάλυση της Νέας Σκηνής, η Κυβέλη έπαιξε πρώτα μερικές κωμωδίες με τον κωμικό Σαγιώρ και στη συνέχεια, το καλοκαίρι του 1907, πρωτοεμφανίσθηκε ως θιασάρχης με τη «Νόρα» του Ίψεν, ένα έργο που πήρε σταθερή θέση στο ρεπερτόριο του θιάσου της. Μεσουράνησε μέχρι και το 1934, με σταθερή θιασαρχική παρουσία, στην Αθήνα και σε περιοδείες.

Το 1908 συνεργάστηκε για πρώτη φορά με τον Γρηγόριο Ξενόπουλο. Η ίδια είχε ζητήσει από το συγγραφέα να διασκευάσει για χάρη της σε θεατρικό έργο το διήγημα «Κόκκινος Βράχος», επειδή της άρεσε πολύ ο χαρακτήρας της ηρωίδας. Έτσι, δημιουργήθηκε η Φωτεινή Σάντρη που είχε τεράστια επιτυχία και έμεινε στο ρεπερτόριο του θιάσου Κυβέλης για πολλά χρόνια, γνωρίζοντας άπειρες επαναλήψεις.

Ο Ξενόπουλος συνέχισε να την τροφοδοτεί με ένα έργο κάθε χρόνο έως το 1925 (Ραχήλ, Πειρασμός, Ψυχοσάββατο, Χερουβείμ, κ.ά). Συνεργάστηκε, επίσης, με τον Παντελή Χορν από το 1910 μέχρι το 1934 (Ο Άνθρωπός μας, Κερένια κούκλα, Φιντανάκι, Νταλμανοπούλα κ.ά), όπως και με τον Σπύρο Μελά (Κόκκινο πουκάμισο, Χαλασμένο σπίτι, Το άσπρο και το μαύρο, Μια νύχτα μια ζωή). Ακόμη, παρουσίασε έργα του Θ. Συναδινού και του Αλ. Λιδωρίκη.

Την περίοδο 1932-1934 αποφάσισε να «συμμαχήσει» με το αντίπαλο δέος της, τη Μαρίκα Κοτοπούλη, προκειμένου να αντιμετωπίσουν από κοινού το νεοϊδρυθέν Εθνικό Θέατρο. Μαζί ανέβασαν πιο σοβαρά έργα, όπως: «Ο Γυρισμός» του Ο' Νηλ, «Το επάγγελμα της κυρίας Γουόρεν» του Σω, «Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας» του Κορομηλά, «Μαρία Στιούαρτ» του Σίλερ, «Ο Αννίβας προ των πυλών» του Σέργουντ κ.ά.

Με το σύζυγό της, Γεώργιο Παπανδρέου.
Μετά το 1934 σταμάτησε τις εμφανίσεις της στο θέατρο, ακολουθώντας το σύζυγό της, Γεώργιο Παπανδρέου, στη Μέση Ανατολή.
Ως μεγάλο καλλιτεχνικό γεγονός έγινε δεκτή η επανεμφάνισή της, το 1950, με έργο του βουλεβάρτου και ακολούθησαν σποραδικές συνεργασίες της με το Εθνικό Θέατρο [Δάφνη Λορεόλα (1951), Το μυστικό της Κοντέσας Βαλέραινας (1953), Ο Γλάρος (1957), Διάλογοι Καρμηλιτισσών (1962)].

Κατά τη δεκαετία του 1950 συνέπραξε σε έκτακτες εμφανίσεις με τους θιάσους της Κατερίνας, των Λαμπέτη - Παππά - Χορν, της κόρης της Αλίκης, του γαμπρού της Ιορδάνη Μαρίνου κ.ά. Το καλοκαίρι του 1951 έκανε τη μοναδική της εμφάνιση σε αρχαία κωμωδία, στη Λυσιστράτη, με τον Θυμελικό Θίασος του Λίνου Καρζή και μεταξύ 1962-1965 συνεργάστηκε τακτικά με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (Το Μυστικό της Κοντέσσας Βαλέραινας, Το νησί της Αφροδίτης του Πάρνη, ο Ματωμένος γάμος του Λόρκα, Αναστασία των Μωρέτ-Μπόλτον, το Ηλιόλουστο πρωινό των Κιντέρο).

Στη μεγάλη οθόνη πήρε μέρος σε δύο ταινίες, στην κινηματογραφική μεταφορά της νουβέλας του Ξενόπουλου «Ο κακός δρόμος» (1933) και στην ταινία «Άγνωστο» (1956).

Όταν πέθανε, στις 26 Μαΐου 1978, η Κυβέλη είχε τέσσερα παιδιά, τρία εγγόνια, έξι δισέγγονα και πέντε τρισέγγονα. Από τον πρώτο της γάμο (1903-1906) με το Μήτσο Μυράτ απέκτησε τον Αλέξανδρο και τη γνωστή ηθοποιό Μιράντα. Ο επιχειρηματίας Κώστας Θεοδωρίδης ήταν ο δεύτερος σύζυγός της, αλλά και ο θεατρώνης της, για πάρα πολλά χρόνια. Κόρη τους, η πρωταγωνίστρια Αλίκη Θεοδωρίδη - Νορ. Τρίτος σύζυγός της ήταν ο Γεώργιος Παπανδρέου, από τον οποίο απέκτησε το Γιώργο, ετεροθαλή αδελφό του Ανδρέα Παπανδρέου.

Ο Πόλεμος των Άστρων

Επική περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας και ένα μυθικό σύμπαν, που δημιούργησε ο σεναριογράφος, παραγωγός και σκηνοθέτης Τζορτζ Λούκας στα τέλη της δεκαετίας του '70.

Αρχικά εμφανίσθηκε ως κινηματογραφική ταινία. Έκανε πρεμιέρα στις 25 Μαΐου 1977, σε μόλις 32 κινηματογράφους των ΗΠΑ και αμέσως γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Η ταινία, με πρωταγωνιστές τους Σερ Άλεκ Γκίνες, Μαρκ Χάμιλ, Χάρισον Φορντ και Πίτερ Κάσινγκ, εκτυλίσσεται στο απώτερο μέλλον, σ' ένα μακρινό Γαλαξία και αφηγείται την προσπάθεια ενός ταπεινού αγροτόπαιδου του Λιουκ Σκάιγουοκερ και των φίλων του να απελευθερώσουν την πριγκίπισσα Λέια από τα χέρια του κακού Νταρθ Βάντερ. Η απρόσμενη επιτυχία της μπορεί να αποδοθεί στην ανάγκη των Αμερικανών να ξεφύγουν από τη ζοφερή πραγματικότητα που τους περιέβαλε, μετά τον πόλεμο του Βιετνάμ και το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ.

Μετά την επιτυχία της ταινίας του «American Graffiti» (1973) ο σκηνοθέτης Τζορτζ Λούκας σκόπευε να ασχοληθεί με τον διαστημικό ήρωα «Φλας Γκόρντον». Όμως, γρήγορα εγκατέλειψε το σχέδιό του, αφού δεν μπόρεσε να αποκτήσει τα δικαιώματα για την ταινία κι έτσι επικεντρώθηκε σε μια ιστορία επιστημονικής φαντασίας, που είχε στο μυαλό του. Έγραψε ένα σενάριο 14 σελίδων, εμπνευσμένο από μύθους και αφηγήσεις, και έπλασε τους χαρακτήρες του επηρεασμένος, όπως έχει δηλώσει, από τον «Άρχοντα των Δακτυλιδιών» του Τόκιν και από τον κινηματογραφικό κόσμο του ιάπωνα σκηνοθέτη Ακίρα Κουροσάβα. Η παραγωγή της ταινίας πέρασε από χίλια μύρια κύματα μέχρις ότου ολοκληρωθεί, εξαιτίας τεχνικών δυσκολιών και έλλειψης κεφαλαίων. Η Fox δεν είχε πεισθεί για το εγχείρημα του Λούκας και δεν ήταν λίγες οι φορές που οι άνθρωποί της σκέφθηκαν να το ακυρώσουν.

Η μεγάλη επιτυχία της πρώτης ταινίας δεν άφησε ασυγκίνητο τον Λούκας, που προχώρησε στην παραγωγή πέντε ακόμα ταινιών. Το 1981 η πρώτη ταινία έλαβε νέα ονομασία «Star Wars, Επεισόδιο IV: Μια νέα ελπίδα» και ακολούθησαν δύο συνέχειές της (Επεισόδια IV και V). Οι τρεις ταινίες της σειράς, που κυκλοφόρησαν μετά το 1999, αποτελούν προγενέστερες ιστορίες (prequel) της πρώτης ταινίας. Έτσι, η χρονολογική σειρά στο σύμπαν του Πολέμου των Άστρων είναι η ακόλουθη:

1. «Star Wars, Επεισόδιο I: Η αόρατη απειλή»
(Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 15/10/1999)
2. «Star Wars, Επεισόδιο ΙΙ: Η επίθεση των κλώνων»
(Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 17/5/2002)
3. «Star Wars, Επεισόδιο ΙΙΙ: Η εκδίκηση των Σιθ»
(Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 20/5/2005)
4. «Star Wars, Επεισόδιο IV: Μια νέα ελπίδα»
(Πρεμιέρα στην Ελλάδα τον χειμώνα του 1977)
5. «Star Wars, Επεισόδιο V: Η αυτοκρατορία αντεπιτίθεται» (Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 19/12/1980)
6. «Star Wars, Επεισόδιο V1: Η επιστροφή των Τζεντάι»
(Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 8/12/1983)

Τα γεγονότα του «Πολέμου των Άστρων» συμβαίνουν σ' ένα μυθικό Γαλαξία. Πολλοί από τους χαρακτήρες του έργου είναι άνθρωποι, αλλά υπάρχουν και τέρατα διαφόρων ειδών. Ο Λούκας χρησιμοποιεί υπερφυσικά στοιχεία, όπως ιππότες, μάγισσες και βασιλοπούλες, χαρακτήρες που συναντούμε στα παραμύθια και τα έπη. Παρότι η ταινία εξελίσσεται στο απώτερο μέλλον, λίγες είναι οι τεχνολογικές καινοτομίες. Η εικόνα του γαλαξιακού κόσμου είναι σκοτεινή και βρόμικη και όχι γυαλιστερή και φουτουριστική. Είναι αυτό που αποκαλεί ο Λούκας «το αρχέγονο μέλλον», που θα εκλαϊκευτεί αργότερα στις ταινίες «Alien», «Mad Max» και «Blade Runner».

Τα τρία πρώτα επεισόδια της σειράς αναφέρονται στην πτώση της Παλιάς Δημοκρατίας και την άνοδο της Γαλαξιακής Αυτοκρατορίας. Είναι, επίσης, η ιστορία του Άνακιν Σκάιγουοκερ, του νεαρού Τζεντάι, ο οποίος σταδιακά μετασχηματίζεται στον κακό και σκοτεινό Νταρθ Βάντερ. Τα τρία επόμενα επεισόδια εκτυλίσσονται 19 χρόνια μετά το τρίτο επεισόδιο, κατά τη διάρκεια του Γαλαξιακού Εμφυλίου Πολέμου, μεταξύ της Αυτοκρατορίας και των επαναστατών, των οποίων ηγείται ο Λιουκ Σκαιγουοκερ, ο γιος του Άνακιν Σκαιγουοκερ (Νυν Νταρθ Βάντερ).

Η κινηματογραφική σειρά έχει τιμηθεί συνολικά με 7 βραβεία Όσκαρ, κυρίως για τα τεχνικά της επιτεύγματα (ηχητικά και οπτικά εφέ), που άνοιξαν νέους δρόμους στην κινηματογραφία. Τη μουσική της ταινίας, που βασίζεται σε βαγκνερικά πρότυπα, υπογράφει ο Τζον Ουίλιαμς και τιμήθηκε με Όσκαρ το 1978. Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου την ανακήρυξε ως την κορυφαία κινηματογραφική μουσική όλων των εποχών.

Ο «Πόλεμος των Άστρων», ως πολιτιστικό φαινόμενο, σημάδεψε την τελευταία τριακονταετία. Και οι έξι ταινίες της σειράς περιλαμβάνονται στις πενήντα εμπορικότερες όλων των εποχών. Από την πρώτη ταινία του 1977 γεννήθηκαν πέντε ακόμη ταινίες, ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά σήριαλ, βιβλία, κόμικς, βιντεοπαιγνίδια, ευχετήριες κάρτες και επιτραπέζια παιγνίδια. Ο συνολικός τζίρος της βιομηχανίας «Πόλεμος των Άστρων,» σύμφωνα με στοιχεία του οικονομικού περιοδικού Forbes, ανέρχεται σε 20 δισεκατομμύρια δολάρια (2005). Ο Τζορτζ Λούκας έβλεπε πολύ μπροστά, όταν έθεσε ως όρο στο συμβόλαιό του με τη FOX να έχει το 40% στα κέρδη από την εμπορική εκμετάλλευση της επωνυμίας Star Wars. Σήμερα είναι πάμπλουτος από μία και μόνη ιδέα του και από τους ανθρώπους με τη μεγαλύτερη επιρροή στο Χόλιγουντ.

Η δημοφιλής σειρά επιστημονικής φαντασίας δάνεισε το όνομά της και στην πολιτική. «Πόλεμος των Άστρων» αποκαλείται κοινώς η Πρωτοβουλία Στρατηγικής Άμυνας, που εξήγγειλε στις 23 Μαρτίου 1983 ο αμερικανός πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν. Προβλέπει τη χρήση επίγειων και διαστημικών πυραυλικών συστημάτων για την αποτροπή πυρηνικής επίθεσης κατά των Ηνωμένων Πολιτειών. Χωρίς να έχει προχωρήσει αρκετά, δεν έχει εγκαταλειφθεί μέχρι σήμερα.

Ευρωπαϊκή Ημέρα Πάρκων

Η Ευρωπαϊκή Ημέρα Πάρκων διοργανώνεται από την Europarc, την Ομοσπονδία των Εθνικών Δρυμών και Πάρκων της Ευρώπης. Γιορτάζεται στις 24 Μαΐου, γιατί αυτή την ημερομηνία του 1909 δημιουργήθηκαν τα πρώτα 9 εθνικά πάρκα στη Σουηδία.

Μπομπ Ντίλαν (24-5-1941 )

Ο Μπομπ Ντίλαν (Bob Dylan, πραγματικό όνομα Robert Allen Zimmerman) είναι Αμερικανός μουσικός. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους τραγουδοποιούς.
Ο Robert Allen Zimmerman γεννήθηκε στις 24 Μαΐου 1941 στο Ντουλούθ (Duluth) της Μιννεσότα. Ως μαθητής γυμνασίου άρχισε να παίζει φυσαρμόνικα, πιάνο και κιθάρα, ενώ συμμετείχε για πρώτη φορά σε συγκρότημα, τους Golden Chords ερμηνεύοντας τραγούδια των Τσακ Μπέρι (Chuck Berry) και Λιτλ Ρίτσαρντ (Little Richard), με έμφαση στη ροκ εν ρολλ, κάντρι, φολκ και μπλουζ μουσική. Το 1959 φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Μινεάπολης. Εκεί άκουσε για πρώτη φορά την μουσική του φολκ θρύλου Γούντι Γκάθρι (Woody Guthrie), έγινε λάτρης του και αποφάσισε να τον συναντήσει. Για το σκοπό αυτό παράτησε τις σπουδές του και έφτασε στη Νέα Υόρκη, την μητρόπολη της μουσικής αλλά και το μέρος που μπορούσε να συναντήσει το ίνδαλμα του.

Ο Γκάθρι, που νοσηλευόταν σε νοσοκομείο, έχρισε τον νεαρό θαυμαστή του από τη Μινεσότα διάδοχό του. Εν τω μεταξύ, ο Ρόμπερτ Ζίμερμαν μετονομάστηκε σε Μπομπ Ντίλαν. Κατά μία εκδοχή, αυτό οφείλεται στην επιρροή από τον Ουαλλό ποιητή Ντίλαν Τόμας (Dylan Thomas), ο οποίος πέθανε στην Νέα Υόρκη το 1953, στα 39 του χρόνια, από υπερβολική χρήση οινοπνευματωδών. Θεωρείται πιθανό ότι προς τιμήν του o Ζίμερμαν άλλαξε το όνομα του επιλέγοντας το Bob Dylan. Έμελλε με αυτό το όνομα, πέρα από μουσικός να γίνει και ποιητής-στιχουργός. Το 1960 άρχισε να παίζει σε διάφορους μουσικούς χώρους, με το νέο του όνομα και έχοντας ως μουσικό πρότυπο τον Γκάθρι. Τραγουδούσε σε πλατείες και folk bars στην περιοχή του Γκρίνουϊτς Βίλατζ (Greenwich Village). Ο γνωστός μουσικός δημοσιογράφος Ρόμπερτ Σέλτον έγραψε γι' αυτόν: "Αυτό το αγόρι, μια διασταύρωση παιδιού του κατηχητικού και μπήτνικς έχει μεγάλο ταλέντο". Σύντομα, ο Ντίλαν υπέγραψε συμβόλαιο με την πολυεθνική δισκογραφική εταιρεία Κολούμπια. Μέχρι σήμερα ηχογραφεί στην ίδια εταιρεία.


Στις αρχές του 1962, κυκλοφόρησε ο πρώτος ομώνυμος δίσκος του, με δύο δικά του τραγούδια (Talking New York, Song for Woody) και τα υπόλοιπα διασκευές, μεταξύ των οποίων και το The House of the Rising Sun.

Ο δεύτερος δίσκος του κυκλοφόρησε το 1963 με τίτλο The Freewheelin' Bob Dylan, ο οποίος περιείχε και το πολύ δημοφιλές τραγούδι Blowin' in the wind. Με αυτόν το δίσκο ο Dylan ξέφυγε από τα στενά όρια της folk κοινότητας της Νέας Υόρκης και έγινε ευρύτερα γνωστός. Η φυσιογνωμία του, ο τρόπος ερμηνείας, οι στίχοι, η μουσική του αλλά και οι ριζοσπαστικές απόψεις του έστρεψαν τα φώτα της δημοσιότητας πάνω του. Απέκτησε ένα ένθερμο κοινό από, δίνοντας πολλές συναυλίες ενώ στίχοι του γίνονταν συνθήματα για τους νέους.

Ο τραγουδιστής διαμαρτυρίας

Ο Dylan είναι η νέα φωνή της Αμερικής, είναι η διαμαρτυρία, η άρνηση, η αμφισβήτηση, η επανάσταση. Αυτός όμως αρνείται τον ρόλο της φωνής του κινήματος. Εγκαταλείπει τα τραγούδια διαμαρτυρίας και επηρεασμένος από τους μεγάλους συμβολιστές ποιητές (Μπωντλαίρ, Ρεμπώ και κυρίως τον Τ. Σ. Έλλιοτ) δημιουργεί πολύπλοκα ροκ ποιήματα. Κυκλοφορεί τρεις οριακούς, μεγάλους δίσκους, που καθορίζουν την ιστορία της ροκ, όπως τον θρυλικό Highway 61 Revisited,με ιστορικά κομμάτια όπως τα Like A Rolling Stone, Ballad For A Thin Man, Desolation Row, τον Bringing it all back homeδίσκος που σηματοδότησε τη στροφή του στο ηλεκτρικό blues, τον Blonde on Blonde, ένα καταπληκτικό διπλό άλμπουμ, με πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία. Οι πιστοί φολκ οπαδοί που τον αποδοκιμάζουν στο Newport Festival (1965) όταν ανεβαίνει στη σκηνή με δερμάτινη ζακέτα και ψηλοτάκουνες μπότες και τολμά να παίξει ηλεκτρική κιθάρα Fender Stratocaster θα δώσουν τη θέση τους σε χιλιάδες νέους θαυμαστές. O 25χρόνος Dylan έχει πάνω από 10.000.000 πωλήσεις δίσκων. Γίνεται σημαία, ροκ λάβαρο.

Το 1965 αποτελεί έτος ορόσημο. Η ροκ μουσική αμφισβητεί διαρκώς το κατεστημένο, κοινωνικό και πολιτικό. Μια μουσική μόνιμης και διαρκούς αμφισβήτησης. Το καλοκαίρι του 1965 ένα δικό του τραγούδι, το Mr. Tambourine Man γίνεται μεγάλη επιτυχία παιγμένο από τους Byrds. Στις 22 Νοεμβρίου του ίδιου έτους σε διακοπές στην Ισπανία παντρεύεται την Sara Lawndes. Κάνουν μαζί 2 παιδιά.

Το 1966 κάνει παγκόσμια περιοδεία με το συγκρότημα του, τους The Hawks (που αργότερα έγιναν γνωστοί ως The Band). Tον Mάιο δίνει μια ιστορική συναυλία στην Αγγλία που ηχογραφείται, αλλά κυκλοφορεί μετά από 22 χρόνια το 1998. Μετά το τέλος της περιοδείας του, αγοράζει ένα παλιό σπίτι στην εξοχή, κοντά στην Νέα Υόρκη στην περιοχή του Γούντστοκ, όπου ξεκουράζεται και ηρεμεί. Το πρωί της 29 Ιουλίου εκείνης της χρονιάς τραυματίζεται σοβαρά με την μηχανή του, μια μαύρη Triumph 500. Σπάει λαιμό, κόκαλα, έχει πολλά τραύματα στο πρόσωπο. Πολλοί λένε ότι ήταν δολοφονική ενέργεια από την CIA, άλλοι ότι μετά το ατύχημα ο Ντίλαν δεν ήταν πια ο ίδιος. Για ενάμιση χρόνο αναρρώνει απομονωμένος στο σπίτι του στο Γούντστοκ, απολαμβάνοντας την οικογενειακή ζωή. Δέχεται ελάχιστους φίλους: τα μέλη των Hawks και τον Άλλεν Γκίνσμπεργκ. Όλο αυτό το διάστημα έγραφε τραγούδια, πότε στο σπίτι του, πότε στο κοντινό υπόγειο των Band, το φημισμένο Big Pink. Οι ηχογραφήσεις αυτές κυκλοφόρησαν το 1975 σε άλμπουμ, το περίφημο The Basement Tapes, αφού σχεδόν όλα είχαν βγει στην αγορά ανεπίσημα, ως bootlegs. Ο Ντίλαν επιστρέφει στο στούντιο και τον Ιανουάριο του 1968 κυκλοφορεί τον δίσκο John Wesley Harding, βαθιά επηρεασμένο από την θρησκεία, την μουσική φολκ παράδοση και με φανερή την αλλαγή της προσωπικότητας του δημιουργού, ο οποίος περιλάμβανε και το All along the Watchtower, πιο γνωστό από την διασκευή του Τζίμι Χέντριξ, αλλά επίσης και από αυτές των Δ. Σαββόπουλου και Δ. Πουλικάκου. Το 1969 κυκλοφορεί τον country δίσκο Nashville Skyline με συμμετοχή των Τσάρλυ Ντάνιελς και Τζώννυ Κας με σινγκλ το Lay Lady Lay, όπου ακούμε τον Ντίλαν με μια νέα, μελωδική φωνή.

Είμαστε στο τέλος της δεκαετίας του 1960, μια εποχή επικίνδυνη και άγρια. Η γενιά του καίγεται σωματικά και εγκεφαλικά, υπό την επήρεια ψυχεδελικών ουσιών, που σε λίγα χρόνια θα αντικατασταθούν απ' την ηρωίνη. Η μουσική ακολουθεί τους ίδιους δρόμους (ψυχεδέλεια, flower power). Ο Dylan, αντίθετα, αποφασίζει να κάνει το αγροτικό του, γυρίζει στις υπαίθριες ρίζες για να κρατηθεί. Ταυτόχρονα απέχει από συναυλίες και κυκλοφορεί δίσκους με διασκευές και επανεκτελέσεις δικών του τραγουδιών, όπως ο Selfportrait, ο οποίος δεν γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Τέσσερις μήνες μόλις μετά την κυκλοφορία του, αποφασίζει να βγάλει στην αγορά ένα νέο άλμπουμ, με καινούριο μελωδικό ήχο, που σηματοδοτεί την επιστροφή του Ντίλαν. Τον New Morning (1970). Μοναδικές έντονες στιγμές εκείνης της περιόδου είναι η συμμετοχή του στην συναυλία που διοργάνωσε ο φίλος του Τζωρτζ Χάρισον των Μπιτλς για φιλανθρωπικούς σκοπούς στο Μπαγκλαντες, από την οποία προέκυψε το τριπλό live άλμπουμ, με τίτλο The Concert For Bangladesh, η συμμετοχή του με ένα μικρό ρόλο στην ταινία του Σαμ Πέκινπα Pat Garret and Billy the Kid, για την οποία έγραψε και τη μουσική καθώς η κυκλοφορία του Planet Waves το 1974, που έδειξε ότι τίποτα δεν έχει τελειώσει για τον Ντίλαν ακόμα.

Η επιστροφή

Το 1974 είναι η χρονιά της μεγάλης επιστροφής. Πραγματοποιεί σειρά θριαμβευτικών συναυλιών με τους Band, από τις οποίες θα κυκλοφορήσει ένας διπλός live δίσκος, Before the flood. Το 1975 είναι μια μεγάλη και παραγωγική χρονιά για τον Bob Dylan και μια δύσκολη περίοδος για τον γάμο του με τη Sara. Στις αρχές τις χρονιάς κυκλοφορεί το αριστουργηματικό Blood on the Tracks, εμπνευσμένο από την έγγαμη συμβίωση και τις δυσκολίες της. Η χρονιά κλείνει με το Desire, το οποίο περιέχει το Sara, ένα τραγούδι ύμνο στη γυναίκα του. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι με αυτό το τραγούδι έφερε ξανά έστω και προσωρινά κοντά του τη Sara. Τον Nοέμβριο του 1976 ο Dylan χόρεψε μαζί με τους Neil Young, Van Morrison, Eric Clapton, Joni Mitchell, Dr. John και Ronnie Hawkins στο "τελευταίο βαλς" των Band. Η μεγαλειώδης συναυλία ηχογραφήθηκε, κυκλοφόρησε σε δίσκο (The Last Waltz) και κινηματογραφήθηκε από τον Martin Scorsese. Το 1977 εκδίδεται το διαζύγιο με τη Sara. Ο Dylan αναζητά διέξοδο, στην αρχή σε εφήμερες σχέσεις και κατόπιν στον χριστιανισμό.

Το 1979 το Slow Train Coming ανοίγει μια τριλογία δίσκων, με τους οποίους ο Dylan ψάχνει να βρει εκείνον που βάπτισε όλα τα ζωντανά πλάσματα, ψάχνει την αρχή, το αργοκίνητο τρένο της δημιουργίας. Γίνεται ένας αναγεννημένος χριστιανός (New-born Christian) και απογοητεύει τους παλιούς προοδευτικούς οπαδούς του. Τη δεκαετία του '80, αυτή την δύσκολη δεκαετία για όλους τους μύθους της πρώτης rock γενιάς, ο Dylan χάνεται και χάνει. Τον απορροφά η μαύρη τρύπα των πολλαπλών θρησκευτικών και πολιτικών αναζητήσεων. Τα προσωπικά του αδιέξοδα τον απομονώνουν από τους χιλιάδες φίλους του. Όμως συνεχίζει να βγάζει δίσκους (έστω και μέτριους), να κάνει περιοδείες, να υπάρχει, να ψάχνεται, και το 1989 κυκλοφορεί έναν εμπνευσμένο δίσκο, σε παραγωγή Daniel Lanoix, το Oh Mercy.

Έφηβος για πάντα

Το 1992 γιορτάζει τα 30 χρόνια επί σκηνής με καλεσμένους όλους τους παλιούς του φίλους. Κάνει παγκόσμια περιοδεία, έρχεται μάλιστα και στην Ελλάδα στις 14 Ιουνίου του 1993. Όλα αυτά τα χρόνια δεκάδες καλλιτέχνες διαφόρων μουσικών ειδών διασκευάζουν τα τραγούδια του. Όμως, η πηγή της έμπνευσης του Ντίλαν δεν στέρεψε. Συνεχίζει να βγάζει μεγάλους δίσκους και να θυμίζει ότι υπάρχει ως ενεργός δημιουργός.

Σχεδόν 60χρονος, κυκλοφορεί το 1997 το Time Out of Mind, γραμμένο πριν και μετά από μια μεγάλη περιπέτεια υγείας με την καρδιά του. Ένας δίσκος κλάσης, ένας δίσκος που φέρει την υπογραφή του ίδιου του Ντίλαν (Love Sick, Dirt Road Blues, Tryin' to get to heaven, Cold Irons Bound, Can't Wait) αλλά παράλληλα ένας σύγχρονος δίσκος που πετυχαίνει και εμπορικά. Το Time Out of mind σαρώνει τα βραβεία Grammy, ανοίγοντας μια περίοδο απόδοσης τιμών. Τα επόμενα χρόνια βραβεύεται από τον βασιλιά της Σουηδίας, προτείνεται για το Νόμπελ Λογοτεχνίας και παίρνει το Βραβείο Όσκαρ για το τραγούδι Things have changed. Ο δίσκος του, Love and Theft, κυκλοφόρησε στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001, την ίδια ημέρα των τρομοκρατικών επιθέσεων της Αλ Κάιντα στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης και στο αμερικανικό Πεντάγωνο.

Ο Ντίλαν επιβεβαιώνει ότι διανύει μια ακόμη εφηβεία, συμμετέχοντας σε ταινίες, διαφημιστικά, κυκλοφορώντας νέους αξιόλογους δίσκους, όπως τον Modern Times (2006), τον Together Through Life (2009) και τον Christmas In The Heart, την ίδια χρονιά. Και φυσικά περιοδεύει ανά τον κόσμο σε μια "Never Ending Tour", η οποία ξεκίνησε από το 1988 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Σημαντικό του επίσης δημιούργημα είναι ο πρώτος τόμος της αυτοβιογραφίας του με τίτλο Chronicles.

O Μπομπ Ντίλαν, πολύ μεγάλος μουσικός, στιχουργός και ποιητής επηρέασε όσο λίγοι την σύγχρονη μουσική αλλά και τη σκέψη όσων μεγάλωσαν ή προβληματίστηκαν με τα τραγούδια του. Δεκάδες επίσημοι και ανεπίσημοι δίσκοι, βιογραφίες, διασκευές, ακυκλοφόρητες μαγνητοταινίες και τραγούδια μαρτυρούν το μέγεθος της επιρροής αυτής.

Παγκόσμια Ημέρα Χελώνας

Η Παγκόσμια Ημέρα Χελώνας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 23 Μαΐου. Είναι μία εκδήλωση που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ και αποκτά χρόνο με το χρόνο παγκόσμιο ενδιαφέρον, καθώς η χελώνα αντιμετωπίζει πολλές δυσκολίες και απειλείται με εξαφάνιση. Στην Ελλάδα, τα φώτα της δημοσιότητας τραβούν οι θαλάσσιες χελώνες «Καρέτα-Καρέτα». Στη χώρα μας ωοτοκεί ο μεγαλύτερος πληθυσμός της Μεσογείου και βρίσκεται υπό την απειλή της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Την προστασία των θαλάσσιων χελωνών στην Ελλάδα έχει αναλάβει εδώ και 25 χρόνια η μη κυβερνητική οργάνωση «Αρχέλων». Με τους εθελοντές της απ' όλο τον κόσμο, οργανώνει προγράμματα στις σημαντικότερες παραλίες ωοτοκίας των χελωνών (Ζάκυνθο, Πελοπόννησο, Κρήτη), με σκοπό τη μελέτη και προστασία τους.
Η οργάνωση διατηρεί από το 1994 «νοσοκομείο» θαλάσσιων χελωνών στη Γλυφάδα (3η Μαρίνα Γλυφάδας, πίσω από τη στάση του ΤΡΑΜ «Παλαιό Δημαρχείο») για την περίθαλψη και την επανένταξή τους στο φυσικό τους περιβάλλον. Το Κέντρο είναι ανοιχτό για το κοινό τα Σαββατοκύριακα από τις 11 π.μ. έως τις 6 μ.μ.

Μπόνι και Κλάιντ

Ληστείες τραπεζών, κλοπές αυτοκινήτων και φόνοι, συνθέτουν το βιογραφικό της Μπόνι Πάρκερ και του Κλάιντ Μπάροου, δύο από τους πιο διάσημους κακοποιούς, που έμειναν στην ιστορία ως το θρυλικό ζευγάρι των «Μπόνι και Κλάιντ». Επί τέσσερα χρόνια, είχαν γίνει ο φόβος κι ο τρόμος των νοτιοδυτικών Πολιτειών της Αμερικής. Τα κατορθώματά τους φιγουράριζαν στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και προσέλκυαν το ενδιαφέρον των αναγνωστών.
Η Μπόνι γεννήθηκε την 1η Οκτωβρίου του 1910 στη Ροβέντα του Τέξας. Με ύψος μόλις 1,47 μ. ήταν μία ατρόμητη λησταρχίνα, που λάτρευε το δημιουργικό γράψιμο και τις τέχνες. Στα 16 της παντρεύτηκε τον Ρέι Θόρντον, ο οποίος στην πρώτη επέτειο του γάμου τους καταδικάστηκε σε φυλάκιση 55 ετών. Λόγω οικονομικής δυσχέρειας, η έφηβη Μπόνι έπιασε δουλειά ως σερβιτόρα και αποκατέστησε τις σχέσεις της με την οικογένειά της στο Ντάλας.
Γεννημένος στις 24 Μαρτίου του 1909, στο Τέλικο του Τέξας, ο Κλάιντ ήταν μέλος μιας πολύτεκνης φτωχής αγροτικής οικογένειας. Η «σταδιοδρομία» του στο έγκλημα ξεκίνησε το 1926, όταν συνελήφθη για πρώτη φορά για κλοπή αυτοκινήτου. Απτόητος, συνέχισε τα επόμενα τέσσερα χρόνια με ληστείες και κλοπές, στο Ντάλας. Λίγο μετά τη γνωριμία του με την Μπόνι, συνελήφθη και οδηγήθηκε στη φυλακή. Δοκίμασε να αποδράσει, αλλά συνελήφθη και πάλι μία εβδομάδα αργότερα στο Οχάιο. Έτσι, παρέμεινε έγκλειστος έως το 1932.
Μετά την απελευθέρωσή του, δοκίμασε να κλέψει ένα αυτοκίνητο στο Τέξας, μαζί με την Μπόνι. Καταδιώχθηκαν από την αστυνομία και η Μπόνι κατάφερε να διαφύγει. Ο Κλάιντ, όμως, οδηγήθηκε και πάλι στη φυλακή για μερικούς μήνες.
Όταν αποφυλακίστηκε, τον Ιούνιο του 1932, ανέλαβαν μαζί την ηγεσία μιας μικρής ομάδας κακοποιών, που αργότερα έγινε γνωστή ως η «Συμμορία του Μπάροου». Από τα πιο κακόφημα μέλη της ήταν ο αδελφός του Κλάιντ, Μπακ, και η σύζυγός του Μπλανς. Κατά τη διάρκεια μιας εφόδου της αστυνομίας κοντά στην πόλη Πλέιτ του Μισούρι, το 1933, ο Μπακ τραυματίστηκε θανάσιμα και η γυναίκα του συνελήφθη.
Το γεγονός αυτό έκανε την Μπόνι και τον Κλάιντ ακόμη πιο αδίστακτους. Την 1η Απριλίου του 1934 σκότωσαν δύο αστυνομικούς στο Τέξας κι άλλον ένα, πέντε ημέρες αργότερα, στην Οκλαχόμα. Όμως, η επόμενη συμπλοκή τους, στις 23 Μαΐου του ίδιου χρόνου, ήταν μοιραία και για τους δύο. Έπεσαν σε μπλόκο της αστυνομίας του Τέξας, που «γάζωσε» το αυτοκίνητό τους με περισσότερες από 50 σφαίρες. Μέσα σ' αυτό βρέθηκαν μια καραμπίνα με κομμένη κάνη, ένα ριβόλβερ, ένα σαξόφωνο κι ένα μισοφαγωμένο σάντουιτς.
Το 1967, ο Άρθουρ Πεν μετέφερε την ιστορία του θρυλικού ζεύγους στη μεγάλη οθόνη, με τον Γουόρεν Μπίτι και τη Φέι Ντάναγουεϊ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Η ταινία γνώρισε τεράστια επιτυχία, προσδίδοντας στον Μπόνι και την Κλάιντ διαχρονική αίγλη.